| bad hormonalne, RKZ | krew na heparyne |
| morfologia, OB | krew na EDTA |
| bad układu krzepnięcia, OB | krew na cytrynian |
| oznaczanie glukozy | krew na NaF, jodooctan, szczawian |
| specjalistyczne bad ukł krzepnięcia | krew na CTAD |
| krew pełna | badania hematologiczne |
| surowica/pełna krew | badania serologiczne |
| 9 osocze : 1 cytrynian | badania koagulogiczne |
| 4 pełna krew : 1 cytrynian | OB |
| 7,36-7,42 | pH krwi |
| 71-104 mmHg | PO2 |
| 35-45 mmHg | PCO2 |
| 22-26 mmHg | HCO3- |
| 92-96% | SpO2 - saturacja |
| +/- 2,5 mEq/L | niedobór zasad |
| 11-17,5 g/dL | Hb we krwi |
| 0-2/12-17/<12/<20/<8/<15 | OB noworodek/do 6 mies./kobiety<60r.ż./kob.>60r.ż./mężczyźni<60r.ż./męż.>60r.ż. |
| nadkrwistość, przewlekła niewydolność krążenia, niedobór fibrynogenu,alergia | spadek OB |
| ciąża, połóg, miesiączka, antykoncepcja hormonalna | fizjologiczny wzrost OB |
| krwiomocz | mocz czerwony |
| bilirubina w moczu | mocz brunatny |
| alkaptonuria | mocz czarny |
| obecność wit. B | żółty mocz |
| zakażenie dróg moczowych | azotyny w moczu |
| uszkodzenie cewy ukł. nerwowego | białko płod. alfa w płynie owodniowym |
| konflikt Rh | bilirubina w płynie owodniowym |
| kreatynina, mocznik | ocena stanu nerek |
| cukrzycy | mikroalbuminuria wyst. w: |
| HbA1c - Hg glikowana -> mówi o poziomie gluk. w ciągu ostatnich 3 mies. | badanie monitorujące cukrzyce w ostatnich 3 mies |
| 3,8-6% / ok.7% | prawidłowy poziom Hb glikowanej / poziom w dobrze prowadzonej cukrzycy |
| rakowi okrężnicy | krew utajona w kale po 50r.ż. markeruje: |
| NaF, jodooctan | inhibitory glikolizy |
| morfologia, OB, wersenian | fioletowy korek |
| bad. ukł. krzepnięcia, cytrynian | niebieski korek |
| bad. hormonalne, heparyna | zielony korek |
| oznaczanie glukozy, szczawiooctan + fluorek | szary korek |
| OB, cytrynian | czarny korek, długa wąska prob. |
| zmienia rozrzut wyników wokół średniej | błąd precyzji |
| zmienia wartość średnią | błąd systematyczny |
| oznaczany ten sam parametr z tej samej próbki min. 11x | błąd dopuszczalny |
| >2,8 OS | dwa wyniki różnią się statystycznie jeżeli różnica między nimi: |
| średnia +/- 2OS dla 95,5% populacji | wartości referencyjne jak się ustala? |
| 48h | wynik ozanaczania grup krwi ważny jest: |
| 35 dni | ważność preparatu krwinek to: |
| 7 dni | ważność preparatu płytek to: |
| CcDee | najpopularniejszy układ Rh w Polsce |
| CcDEe | idealny biorca w układzie Rh |
| 90% kk - Kell (-) | jak wygląda populacja europy pod wzgl. antygenu Kell |
| pH = pK | największa pojemność buforowa jest gdy: |
| różnica między pH a pK > 1 | bufor przestaje działać gdy: |
| 95/40 mmHg | prężność O2/CO2 we krwi tętniczej |
| 40/46 mmHg | prężność O2/CO2 we krwi żylnej |
| 52% | bufor wodorowęglanowy zabezpiecza (?%) pojemności buforowej krwi |
| 35% | bufor hemoglobinowy zabezpiecza (?%) pojemności buforowej krwi |
| 8% | bufor białczanowy zabezpiecza (?%) pojemności buforowej krwi |
| 5% | bufor fosforanowy zabezpiecza (?%) pojemności buforowej krwi |
| ~48 mEq/l | prawidłowy poziom zasad buforowych we krwi |
| fosforanowy i białczanowy | główne bufory w przestrzeni wewnątrzkomórkowej |
| [Na+] - ([Cl-] + [HCO3-]), 8-16 mmol/L | luka anionowa |
| H2PO4- | kwaśność miareczkowa moczu to: |
| 3,5-5 mmol/L | [K+] w surowicy |
| 97-108 mmol/L | [Cl-] w surowicy |
| 4,5-8 | pH moczu |
| hipoksję i hipokapnię | choroby upośledzające dyfuzję w płucach wywołują: |
| ze spadkiem pH krwi maleje powinowactwo Hb do O2 | efekt Bohra |
| 6,8-7,8 | pH graniczne, którego przekroczenie granic powoduje śmierć |
| 1 mmol H+/kg m.c./dobę | produkcja nielotnych kwasów w organizmach dorosłych wynosi |
| 2 mmol H+/kg m.c./dobę > niż u dorosłych ze wzgl. na kościotworzenie->dzieci łatwo wpadają w kwasice | produkcja nielotnych kwasów w organizmach dzieci wynosi |
| zw. ketonowe | w cukrzycy typu 1 krew zakwaszają głównie: |
| kwas mlekowy | w cukrzycy typu 2 krew zakwasza głównie: |
| wzrasta | co się dzieje z LA w zatruciu alkoholem/kwasicy |
| niewydolność oddechową | PCO2>50 mmHg oznacza |
| w kom. spada, we krwi rośnie | w kwasicach co dzieje się z [K+] w kom. i we krwi: |
| 8 ml | u dorosłego do badań serolog. pobieramy ile ml krwi? |
| 2-5 ml | u dziecka do badań serolog. pobieramy ile ml krwi? |
| kanały i transportery | funkcja antygenów układu Kidd |
| receptory dla wirusów, bakterii | funkcja antygenów układu Duffy |
| cząsteczki adhezyjne | funkcja antygenów układu Lutheran |
| enzymy - glikozylotransferazy | funkcja antygenów układu ABO |
| białka strukturalne | funkcja antygenów układu Rh |
| przeciwciała przeciw antygenom obcych układów krwinkowych | alloprzeciwciała to |
| aktywacja LCAT, transport powrotny cholesterolu, budowa HDL | funkcja Apo A-1 |
| sekrecja chylomikronów | funkcja Apo B-48 |
| sekrecja VLDL, receptorowy katabolizm LDL, białko strukturalne LDL | funkcja Apo B-100 |
| aktywacja LPL | funkcja Apo C-II |
| inhibicja wątrobowego wychwytu CHM i VLDL | funkcja Apo C-III |
| wątrobowy klirens resztkowych CHM i IDL | funkcja Apo E |
| 400-600 mg z czego wchłania się 50% | dzienna podaż cholesterolu |
| 0,8 - 1,2 g | dzienna endogenna produkcja cholesterolu |
| <200/200-239/>240 mg/dL | CH całkowity stęż. pożądane/granicznie duże/nadmiar |
| <100; powyżej 130 mg/dL - czynnik rozwoju miażdżycy | stęż. CH-LDL |
| <150 mg/dL | prawidłowe stęż. TG |
| 50-55 mg/dL; <40 czynnik rozwoju miażdżycy | prawidłowe stęż. CH-HDL |
| CH całk./HDL > 4; TAG>150-200; Lp(a)>30 | czynniki rozwoju miażdżycy |
| hiperchylomikronemia na czczo, brak aktywności LPL | hiperlipidemia typu 1 |
| rodzinny defekt apo-B, LDL-R posiadają 3-5% aktywności | hiperlipidemia typu 2a |
| złożona hiperlipoproteinemia | hiperlipidemia typu 2b |
| dysbetalipoproteinemia | hiperlipidemia typu 3 |
| hipertriglicerydemia endogenna | hiperlipidemia typu 4 |
| 75/35/40 | noworodki całkowita woda ustroju/PPK/PWK [%] |
| 55/20/35 | kobiety całkowita woda ustroju/PPK/PWK [%] |
| 60/20/40 | mężczyźni całkowita woda ustroju/PPK/PWK [%] |
| ~140 mmol/L | Na+ w osoczu |
| 90-100 mmol/L | Cl- w osoczu |
| 22-26 mmol/L | HCO3- w osoczu |
| 16 mEq/L ~ 70g/L | [aniony białczanowe w osoczu] |
| wzrost Cl- i HCO3-, mniej anionów białczanowych | zmiany stęż. anionów w płynie międzykom. w stosunku do stęż. w osoczu |
| dużo więcej chlorków dużo mniej białczanów (bariera krew-mózg) | zmiany stęż. anionów w CSF w stosunku do stęż. w osoczu |
| ~ 160 mmol/L | K+ wewn. kom. |
| ~ 65 mEq/L | [aniony białczanowe w kom.] |
| ~ 100 mEq/L | [aniony fosforanowe i kwasów org. w kom.] |
| 289 +/- 5 mOsm/kg H2O | prawidłowa osmolalność osocza |
| liczona - mierzona ~ 0-10 mmol/L, przy obecności w osoczu zw. osmotycznie czynnych | luka osmotyczna |
| wywierana przez Na+ i towarzyszące mu aniony = 2x[Na+] + [glc] | osmolalność efektywna |
| 1200 mOsm/L ~ 1,030 g/ml | maksymalne zagęszczanie moczu |
| 300; 30-100 | dobowa podaż Na+; K+ w mmol/dobę |
