rewolucja neolityczna	(IX-IV t-lecie p.n.e.) przejście z trybu koczow. na tryb osiadły i ze zbieractwa i myslistwa na roln
pismo piktograficzne	pierwsze pismo
irygacja	nawdanianie i ochrona pól przed powodziami
Jerycho	pierwsze osiedle protomiejskie (IX-VIII tysiąclecie p.n.e.)
Catal Huyuk	osiedle promotejskie z 6250-5400 p.n.e.
Żyzny Półksiężyc	tereny doliny Eufratu i Tygrysu oraz ziem znajdujących się wzdłuż wschodnich wybrzeży M. Ś.
3500 p.n.e.	pierwsze miasta w południowej Mezopotamii
3100 p.n.e.	pojawienie sie pisma klinowego
3100-2350 p.n.e.	rozkwit cywilizacji Sumerów (pojawili się w połowie IV tysiąclecia)
Gilgamesz	starożytny epos o królu miasta-państwa Uruk
Sumerowie	najstarsza cywilizacja, stworzyli pierwsze miasta, pismo klinowe i organizmy polityczne
zikkurat	odpowiednik piramidy w Mezopotamii
Akad	pierwsze imperium, podbiło Sumerów, rozkwit od panowania Sargona od 2350 p.n.e.
1792-1750 p.n.e.	panowanie Hammurabiego w Babilonie
kodeks praw Hammurabiego	najstarszy systematyczny kodeks praw
prawo zwyczajowe	prawo obowiązuje przed pojawieniem się prawa spisanego
Asyria	silne państwo w II tysiącleciu, imperium na terenach Międzyrzecza od X do VII wieku p.n.e.
Tiglatpilezar III	wybitny władca Asyrii
Medowie	pokonali Asyrię razem z Chaldejczykami pod koniec VII wieku p.n.e.
612-539 p.n.e.	okres świetności państwa nowobabilońskiego
Nabuchodonozor II	wybitny władca państwa nowobabilońskiego
535-331 p.n.e.	imperium perskie
334-323 p.n.e.	podboje Aleksandra Wielkiego
III tys. p.n.e. (początek)	zjednoczenie Egiptu Górnego i Egiptu Dolnego