access | dostęp |
accessibility | dostępność |
(in)accessible | (nie)dostępny |
act | działać, grać |
enact | odgrywać, wcielać w życie |
react | reagować |
counteract | przeciwdziałać, zapobiegać |
interact | oddziaływać na siebie wzajemnie |
transact | przeprowadzać transakcję, załatwiać interesy |
overact | za bardzo wczuć się w odgrywaną rolę |
overreact | przesadnie reagować, przesadzać |
deactivate | dezaktywować, wyłączać |
reactivate | reaktywować (coś), wznowić działalność (czegoś) |
(in)activity | (bez)czynność |
radioactivity | radioaktywność, promieniotwórczość |
activism | aktywizm (w polityce) |
overreaction | zbyt silna reakcja |
reactionary | konserwatywny, przeciwdziałający zmianom (o osobie) |
reactor | reaktor |
overactive | nadmiernie aktywny, przesadny |
(in)actively | (nie)aktywnie |
aggressiveness | agresywność |
aggressor | agresor, napastnik |
aggressive(ly) | agresywny(nie) |
antique | antyczny, zabytkowy, starożytny |
antiquity | antyk, zabytek, starożytność |
antiquated | staroświecki, przestarzały, antykwaryczny |
reappear | pojawiać się ponownie |
appearance | pojawienie się, wygląd |
reappearance | powrót, ponowne pojawienie się |
apparition | pojawienie, ukazanie, zjawa |
apparent | oczywisty, widoczny |
reapply | zgłaszać się ponownie |
misapply | źle zastosować, nadużyć |
applicant | aplikant, kandydat |
(in)applicability | (nie)odpowiedniość |
(in)applicable | (nie)odpowiedni |
appreciation | uznanie, wdzięczność |
appreciable | pokaźny, znaczny |
appreciably | pokaźnie, znacznie |
(un)appreciative(ly) | (nie)wdzięczny(nie) |
disapprove | nie pochwalać (czegoś), nie aprobować (kogoś) |
(dis)approval | (nie)przychylność |
(dis)approving | (nie)aprobujący |
(dis)approvingly | z (dez)aprobatą |
argument | kłótnia, sprzeczka |
argumentative(ly) | kłótliwy(ie) |
(un)arguable | (bez)dyskusyjny |
arguably | prawdopodobnie, możliwe, zapewne |
dissociate | oddzielać, rozdzielać |
association | stowarzyszenie, związek, skojarzenie |
associate | wspólnik, partner, kojarzyć |
assumption | przypuszczenie, założenie |
assuming | przyjmując, zakładając |
unassuming | skromny, bezpretensjonalny (o osobie) |
reattach | przyczepiać, przymocowywać ponownie |
attachment | przywiązanie, więź, załącznik |
(un)attached | (nie) połączony, (nie) związany (z nikim) |
avoidance | unikanie |
(un)avoidable | (nie)unikniony |
disbelieve | niedowierzać |
belief | przekonanie, pogląd, wierzenie |
disbelief | niedowierzanie, nieufność |
(un)believer | osoba (nie)wierząca |
(un)believable | (nie)prawdopodobny |
disbelieving | niedowierzający |
unbelievably | niewiarygodnie |
brilliance | błyskotliwość |
brilliantly | błyskotliwie, znakomicie |
cause | przyczyna, powód |
causation | przyczynowość |
causal | przyczynowy |
characterise | charakteryzować |
(un)characteristic | (nie)charakterystyczny |
characterless | bez charakteru |
charitableness | dobroczynność, miłosierdzie |
(un)charitable | (nie)życzliwy, (nie)przychylny |
competitiveness | konkurencyjność, duch rywalizacji |
(un)competitive(ly) | (nie)konkurencyjny(nie) |
conceive | wyobrażać sobie (coś), stworzyć (pomysł) |
conceptualise | konceptualizować, określać |
concept | koncept, pojęcie |
conception | koncepcja |
conceptual | pojęciowy, konceptualny |
(in)conceivable | (nie)wyobrażalny |
(in)conceivably | (nie)wyobrażalnie |
confusion | zmieszanie, zakłopotanie |
confusing | dezorientujący, mylący, niejasny |
confusingly | w zagmatwany sposób |
reconnect | połączyć ponownie |
interconnect | łączyć, połączyć (np. części) |
connector | złącze, łączówka, łącznik |
conserve | chronić (np.lasy), oszczędzać |
conservation | ochrona zabytków |
conservationist | działacz ruchu na rzecz ochrony przyrody |
conservatism | konserwatyzm |
conservative(ly) | konserwatywny(nie) |
content | zadowolony, rad |
(dis)contentment | (nie)zadowolenie |
discontent | niezadowolenie |
(dis)contented | (nie)zadowolony |
convince | przekonywać |
conviction | przekonanie, skazanie |
(un)convinced | (nie)przekonany |
(un)convincing(ly) | (nie)przekonujący(o) |
decriminalise | zalegalizować |
criminalise | uznać za niezgodne z prawem |
criminal | kryminalny, przestępczy, karny |
criminality | przestępczość |
criminally | karygodnie |
decider | decydująca rozgrywka (w sporcie) |
decisiveness | stanowczość, zdecydowanie |
(in)decisive(ly) | (nie)zdecydowany(nie) |
definitive(ly) | niezaprzeczalny(nie) |
(in)dependence | (nie)zależność, (nie)podległość |
dependant | osoba zależna (na czyimś utrzymaniu) |
dependency | zależność, poleganie (na czymś) |
dependable | godny zaufania, niezawodny |
(in)dependent(ly) | (nie)zależny(nie) |
derive | czerpać (np. przyjemność), odnosić (korzyści, zyski) |
derivation | źródło, pochodzenie |
derivative | pochodny, zapożyczony |
dominate | dominować |
domineer | dyrygować, rządzić |
domination, dominance | dominacja |
predominance | przewaga, wyższość |
dominant | dominujący |
domineering | apodyktyczny, despotyczny, władczy |
predominantly | w głównej mierze, przeważnie |
predominant | przeważający, panujący, dominujący |
doubter | wątpiący |
doubtful(ly) | wątpliwy(wie) |
undoubted(ly) | niewątpliwy(wie) |
doubtless | niewątpliwie, bez wątpienia |
duty | obowiązek |
dutiful(ly) | posłuszy(nie), sumienny(ie), obowiązkowy(o) |
ecological(ly) | ekologiczny(nie) |
effect | efekt, skutek |
(in)effectiveness | (nie)skuteczność |
(in)effectual | (nie)skuteczny, (bez)owocny |
(in)effective(ly) | (bez)skuteczny(nie) |
elude | wymykać się, unikać |
elusiveness | nieuchwytność, nieosiągalność |
elusive(ly) | nieuchwytny(nie), nieosiągalny(nie) |
employ | zatrudniać |
employment | zatrudnienie |
unemployment | bezrobocie |
underemployment | niepełne wykorzystanie siły roboczej |
employer | pracodawca |
employee | pracownik |
employed | zatrudniony |
unemployable | bez szans na zatrudnienie (z powodu braku kwalifikacji) |
employable | nadający się do zatrudnienia |
unending | nieustanny, nieskończony, wieczny |
endless | niekończący się |
endlessly | nieskończenie |
erode | zniszczyć w procesie erozji |
erosion | erozja |
erupt | wybuchać |
eruption | erupcja |
eventuality | ewentualność |
uneventful | bez przygód, wrażeń |
eventful | obfitujący w wydarzenia, ciekawy |
eventual(ly) | ostateczny(nie) |
exemplify | ilustrować, stanowić przykład |
exemplification | egzemplifikacja, przykład, wzór |
exemplary | przykładny, wzorowy, przykładowy |
expectancy | oczekiwanie, wyczekiwanie |
expectant(ly) | wyczekujący(o) |
(un)expected(ly) | (nie)spodziewany(nie) |
explanatory | objaśniający, tłumaczący |
unexplained | niewyjaśniony |
(in)explicable | (nie)wytłumaczalny |
(in)explicably | w sposób (nie)wytłumaczalny |
extinction | wymarcie |
familiar | rodzinny, znajomy |
familiarise | zaznajomić, zapoznać |
unfamiliarity | nieznajomość, obcość |
unfamiliar | obcy, nieznany |
familiarly | zażyle, swojsko, bezpośrednio |
favour | przysługa |
favouritism | faworyzowanie, wyróżnienie |
(un)favourable(ably) | (nie)korzystny(nie) |
fold | obejmować, zakrywać |
enfold | objąć, obejmować |
unfold | rozkładać, rozpakowywać |
folder | folder, katalog |
unfolding | rozwój, rozwijanie |
foldaway | składany (np. fotel) |
misfortune | niepowodzenie, nieszczęście |
unfortunately | niestety |
(un)fortunate | (nie)szczęśliwy |
fortuitous(ly) | przypadkowy(o) |
fruitfulness | urodzajność |
fruitlessness | bezowocność |
fruition | realizacja, spełnienie, urzeczywistnienie |
fruitful | owocny |
fruitless | bezowocny |
futurist | futurysta |
futuristic | futurystyczny |
govern | rządzić |
misgovern | źle rządzić |
government | rząd |
governor | gubernator |
governess | guwernantka |
governing | rządzący, administrujący |
governmental | rządowy |
ungovernable | nieposkromiony, nieopanowany (o osobie) |
handle | klamka, rączka, uchwyt |
handler | treser zwierząt, doradca |
handling | obsługiwanie, posługiwanie się |
handout | jałmużna, zasiłek, datek |
handover | przekazanie, wręczenie |
handful | garść, garstka |
handmade | ręcznie wykonany, ręczna robota |
underhand | od dołu (o rzucie piłką, zagraniu w tenisie) |
handy | użyteczny, przydatny |
harden | wzmocnić |
hardship | trud, niewygoda, niedostatek, ciężkie doświadczenia życiowe |
hardness | twardość, wytrzymałość |
hardy | mocny, odporny |
hardly | ledwo, prawie nie |
historian | historyk |
humanise | humanizować, uczłowieczać, nadawać ludzkie cechy |
humanity | człowieczeństwo, humanitarność |
humanism | humanizm |
humanist | humanista |
humanities | nauki humanistyczne, przedmioty humanistyczne |
humanitarian | osoba humanitarna, humanitarny |
humane | ludzki |
humanly | po ludzku, w ludzki sposób |
disillusion | rozczarować |
disillusionment | rozczarowanie |
disillusioned | pozbawiony złudzeń, rozczarowany |
illusory | iluzoryczny, iluzyjny, nierzeczywisty (np. o nadziei) |
imaginings | imaginacje |
imaginary | urojony, wyimaginowany |
unimaginative | bez wyobraźni, pozbawiony wyobraźni |
unimaginatively | banalnie, bez polotu |
incidence | częstość, częstotliwość, zasięg (występowania |
coincidence | zbieg okoliczności |
incidental | incydentalny, przypadkowy |
coincidental | przypadkowy |
indicate | wskazywać, określać |
indication | oznaczenie, znak, wskazanie |
indicator | wskaźnik, wskazówka |
indicative | tryb oznajmujący (w gramatyce) |
individualise | indywidualizować, nadawać indywidualny charakter |
individuality | indywidualność, odrębność |
individualist | indywidualista, indywidualistka |
individually | indywidualnie, pojedynczo |
inherit | dziedziczyć, przejmować w spadku |
inheritance | spadek |
heredity | dziedziczność |
hereditary | dziedziczny (np. choroba, tytuł arystokratyczny) |
heritage | dziedzictwo, spuścizna |
instinct | instynkt, wrodzona zdolność |
instinctive | instynktowny |
institute | instytut |
institutionalise | umieszczać w domu opieki społecznej lub szpitalu psychiatrycznym, ustanawiać, uznawać |
institution | instytucja |
institutional | instytucjonalny, zbiorowy |
institutionalised | zinstytucjonalizowany |
intend | zamierzać, planować |
intentional | zamierzony, celowy, umyślny |
intimate | intymny, prywantny |
intimacy | zażyłość, bliskość, intymność |
intimately | blisko, intymnie |
jobless | bezrobotny |
judgement | osąd, ocena sytuacji |
judiciary | sądownictwo, sędziowie |
judiciousness | rozsądek |
judicious | rozsądny, roztropny |
judicial | sądowy (np. proces) |
judgemental | krytukujący, krytyczny, łatwo oceniający |
judiciously | sądowo, sądownie |
acknowledge | przyznać (się do czegoś) |
knowledge | wiedza |
acknowledgment | podziękowanie, potwierdzenie |
knowledgeable | mądry, znający się na rzeczy, wnikliwy |
last | trwać |
outlast | przetrwać, przetrzymać |
(dis)loyalty | (nie)lojalność |
disloyal | nielojalny |
(dis)loyally | (nie)lojalnie |
mismanage | źle rządzić, źle się obchodzić |
manageress | kierowniczka, zarządczyni, szefowa |
mismanagement | marnotrawstwo, złe kierownictwo, złe zarządzanie |
management | zarząd, kierownictwo |
(un)manageable | (nie)posłuszny |
mismanaged | źle zarządzany |
managerial | dyrektorski, kierowniczy, menedżerski |
mighty | ogromny, potężny |
mightily | potężnie |
momentous | doniosły, ważny |
momentary | chwilowy |
momentarily | chwilowo, już za moment, wkrótce |
moralise | moralizować |
demoralise | demoralizować, zniechęcać |
immorality | niemoralność |
amorality | amoralność |
moralist | moralista |
morale | morale, duch (np.wojska) |
immoral | niemoralny |
amoral | amoralny |
immorally | niemoralnie |
amorally | amoralnie |
mount | zorganizować, urządzić |
surmount | pokonywać (trudności), przezwyciężyć (np. strach) |
mountaineer | alpinista, wspinacz |
mountaineering | alpinistyka, wspinaczka górska |
(in)surmountable | (nie) do pokonania |
mountainous | górzysty |
mystify | zadziwić, zadziwiać, nie móc pojąć czegoś |
mystification | mistyfikacja |
mysteriously | tajemniczo, w tajemniczy sposób |
mysterious | tajemniczy, zagadkowy |
neglect | zaniedbać, zapuścić (np. ogród, wygląd) |
negligence | niedbalstwo, niedopatrzenie |
negligible | nieistotny, bez znaczenia |
negligent | niedbały, niesumienny, niestaranny (np. osoba, procedura |
neglectful | niedbały, zaniedbujący (np. kogoś, swoje obowiązki) |
neglectfully | niedbale, z lekceważeniem |
observance | przestrzeganie, obchody |
observer | observator |
observatory | obserwatorium |
observable | dający się zaobserwować, zauważalny |
observant | spostrzegawczy |
observably | zauważalnie, w dostrzegalny sposób |
occur | wydarzyć się, wystąpić, pojawić się |
recur | powracać, powtarzać się, nawracać |
occurrence | zdarzenie, wypadek, występowanie |
recurrence | nawrót (choroby), powrót (dolegliwości), ponowne wystąpienie (czegoś) |
recurring | powtarzający się (np. sen), powracający (np. ból) |
recurrent | okresowy, powtarzający się, cykliczny |
officiate | przewodniczyć czemuś, celebrować coś |
officialdom | biurokracja |
officious | nadgorliwy, narzucający się (określenie pejoratywne) |
unofficial | cichy, nieoficjalny, nieurzędowy |
opinionated | uparty, obstający przy swoim, zawzięty |
parenting | wychowanie dzieci |
parentage | pochodzenie, ród |
parenthood | rodzicielstwo |
parental | rodzicielski |
impatiently | niecierpliwie |
patient | cierpliwy |
perceive | odebrać w pewien sposób, postrzegać |
perception | wyobrażenie, spostrzeżenie, percepcja |
perceptiveness | wnikliwość, spostrzegawczość |
imperceptible | niezauważalny, niedostrzegalny, nieuchwytny |
perceptive | spostrzegawczy, wnikliwy |
periodical | okresowy, periodyczny |
periodic(ally) | okresowy(wo) |
permissiveness | liberalizm, pobłażliwość |
permissible | dozwolony, dopuszczalny |
permissive | pobłażliwy, dozwolony |
personalise | nadawać osobisty charakter |
impersonate | wcielać się w postać (kogoś), odgrywać (rolę) |
personality | osobowość |
personnel | personel |
interpersonal | międzyludzki, interpersonalny |
persuasion | perswazja, przekonywanie, namowa |
impersonal | bezosobowy |
persuade | namawiać, przekonywać, perswadować |
dissuade | odwodzić, odwieść |
persuasiveness | zdolność przekonywania, siła przekonywania |
persuasive | przekonujący, przekonywający |
empower | upoważniać, wzmocnić |
overpower | obezwładnić, zwyciężyć, pokonać |
empowerment | upoważnienie , wzmocnienie |
powerlessness | bezsilność, niemoc |
powerful | potężny, silny, mocny |
powerless | bezradny, bezsilny |
unprejudiced | bezstronny, nieuprzedzony, bez uprzedzeń |
prejudicial | szkodliwy (np. dla czyichś interesów) |
preventative | prewencyjny, zapobiegawczy, ochronny |
preventive | prewencyjny, zapobiegawczy, ochronny |
racial | rasowy, na tle rasowym (np. segregacja) |
probable | prawdopodobny |
improbability | nieprawdopodobieństwo, małe prawdopodobieństwo |
improbable | nieprawdopodobny, mało prawdopodobny |
improbably | nieprawdopodobnie, mało wiarygodnie |
productivity | wydajność, efektywność, produktywność |
counterproductive | nieproduktywny |
unproductive | niewydajny, nieproduktywny, bezowocny |
provoke | prowokować |
provocative | prowokacyjny, wyzywający |
race | rasa |
racism | rasizm |
racist | rasista |
interracial | mieszany (pomiędzy rasami) |
rationalise | szukać usprawiedliwienia, racjonalizować |
rationalisation | racjonalizacja, usprawnianie, zracjonalizowanie |
rationalist | racjonalista |
rationalism | racjonalizm |
irrationality | irracjonalność, nieracjonalność |
irrational | irracjonalny, nieuzasadniony |
reasoning | rozumowanie, wyciąganie wniosków |
reasonableness | zasadność, sensowność |
unreasonable | niedorzeczny, nierozsądny, niemądry |
reasoned | umotywowany, uzasadniony |
unreasonably | nierozsądnie, niedorzecznie |
regrettable | godny pożałowania (o pomyłce), niefortunny (o wydarzeniu), nieodżałowany |
regrettably | niestety, na nieszczęście (czyjeś) |
regretful | ubolewający, pełen żalu |
relate | zrelacjonować (coś komuś), odnosić się (do czegoś) |
relative(ly) | względny(nie) |
(ir)resolution | (nie)zdecydowanie |
resoluteness | zdecydowanie, stanowczość |
(un)resolved | (nie)rozwiązany |
(ir)resolute | (nie)zdecydowany |
respond | reagować, odpowiadać |
response | reakcja, odpowiedź |
respondent | osoba odpowiadająca na pytania w badaniu ankietowym, pozwany (szczególnie w sprawie rozwodowej) |
(un)responsive | (nie)odpowiadający, (nie)reagujący |
resultant | wynikający |
resulting | rezultat, wynik |
risky | ryzykowny |
sane | przy zdrowych zmysłach, rozsądny, rozumny |
(in)sanity | (obłęd) zdrowy rozsądek |
insane(ly) | obłąkany (obłędnie) |
seeming(ly) | pozorny(nie) |
self | własne ja, ego, osobowość |
(un)selfishness | (bez)interesowność |
selflessness | bezinteresowność |
unselfish | bezinteresowny, pozbawiony egoizmu |
selfless | bezinteresowny, altruistyczny (o osobie) |
sense | zmysł, poczucie |
desensitise | znieczulać, odczulać |
sensitise | uwrażliwić, uczulić |
sensation | doznanie (bólu), czucie (zapachu, smaku), odczucie (dotyku) |
(in)sensitivity | (nie)delikatność, (nie)stosowność |
hypersensitivity | nadwrażliwość, alergia |
sensibility | wrażliwość |
senseless | niedorzeczny, bezsensowny |
senselessness | bezsens, bezsensowność |
sensuality | zmysłowość |
sensuousness | oddziaływanie na zmysły, zmysłowość |
sensor | czujnik |
oversensitive | przewrażliwiony, nadwrażliwy, niezwykle delikatny |
nonsense | nonsens, bzdura |
sensory | czuciowy (dotyczący organów zmysłu) |
sensible | rozsądny, sensowny |
nonsensical | bezsensowny, absurdalny, niedorzeczny |
sensibly | mądrze, rozważnie, z sensem |
insensitive | nietaktowny, gruboskórny, niewrażliwy |
unsensational | niesensacyjny? |
sensual | zmysłowy (o uśmiechu, przyjemności) , cielesny |
sensuous | kojący, zmysłowy (o ustach, spojrzeniu) |
separate | oddzielny, odrębny |
inseparable | nierozłączny, nieodłączny |
separately | osobno, rozdzielnie |
signify | oznaczać, znaczyć |
insignificance | nieistotność, brak znaczenia, błahość |
insignificant | mało znaczący, nieistotny |
sympathise | podzielać (czyjąś opinię), solidaryzować się (z kimś), współczuć (komuś) |
sympathiser | stronnik, zwolennik |
unsympathetic | obojętny, nieczuły |
unsympathetically | obojętnie |
thought | myśl |
thinker | myśliciel, mędrzec |
thinking | opinia, myślenie |
thoughtfulness | życzliwość, troskliwość, rozwaga |
thoughtlessness | bezmyślność, nieodpowiedzialność |
unthinkable | nie do pomyślenia, nieprawdopodobne |
thoughtful | troskliwy, myślący o innych |
thoughtless | bezmyślny, nierozważny, lekkomyślny |
threaten | grozić, straszyć |
threatening | groźny |
mistime | robić coś nie w porę |
timer | minutnik |
timing | wyczucie czasu, wybrany termin |
overtime | nadgodziny |
timetable | kalendarium, rozkład jazdy |
timelessness | wieczność, ponadczasowość |
untimely | przedwczesny, niewczesny, nie w swoim czasie |
timeless | bezczasowy, nie związany z żadnym czasem |
wilderness | dzicz, puszcza, dzika przestrzeń |
wildness | dzikość, szał, szaleństwo |
wildly | dziko, szalenie, niesamowicie |
wise | rozsądny, roztropny, mądry |
wisdom | mądrość, rozsądek |
unwise | nierozsądny (np. działanie), niemądry, nieroztropny (o osobie) |
rework | przerabiać, zrewidować |
overwork | przepracować się, przepracowywać się, pracować za dużo |
unworkable | niewykonalny |
youngster | młodzieniec |
youth | młodość, młodzież |
youthful | młodzieńczy |