Bonum publicum. | Dobro publiczne | |
Pro publico bono. | Dla dobra publicznego | |
Ad multos annos! | Sto lat! | |
Plurimos annos! | Sto lat!/ Wiele lat! | |
Curriculum vitae. | Przebieg życia. | |
Anno Domini. | Roku Pańskiego. | |
Deus ex machina. | Bóg z maszyny. | |
Deo Optimo Maximo | Bogu Najlepszemu, Najwyższemu. | |
Ante Christum natum. | Przed narodzeniem Chrystusa. | |
Post Christum natum | Po narodzeniu Chrystusa. | |
Genius loci. | Duch miejsca. | |
Locus citatus. | miejsce cytowane | |
loco citato | w miejscu cytowanym | |
In gremio. | W gronie. | |
et cetera... | i tak dalej | |
Barba philosophum non facit | Broda nie czyni Cię filozofem. | |
Is fecit, cui prodest. | Ten jest sprawcą, komu przyniosło korzyść. | |
Homo sapiens. | Człowiek myślący. | |
Alma mater. | Matka karmicielka. | |
Repetitio est mater srudiorum. | Powtarzanie jest matką nauk. | |
Quot homines, tot sententiae. | Ilu ludzi, tyle zdań. | |
Corpus delicti. | Dowód rzeczowy. | |
Homo res sacra homini. | człowiek jest rzeczą święta dla człowieka. | |
Homo homini lupus. | Człowiek człowiekowi wilkiem. | |
Honores saepe mutant mores. | Zaszczyty często zmieniają obyczaje. | |
O tempora, o mores! | O czasy, o obyczaje! | |
Nomen omen. | Imię znak. | |
Nomina sunt odiosa. | Nazwiska są niepożądane. | |
Vox populi, vox Dei. | Głos ludu głosem Boga. | |
Virtuti militari. | Za męstwo wojenne, dla męstwa wojennego | |
Non omnes possumus omnia. | Nie wszyscy możemy wszystko. | |
Animus facit nobilem. | Dusza czyni szlachetnym. | |
Nil sine magne labore dedit vita mortalibus. | Zycie nie nic nie dało śmiertelnym ludziom bez ciężkiej pracy | |
Patria communis est omnium nostrum parens. | Ojczyzna jest wspólnym rodzicem nas wszystkich. | |
Panem et circenses! | Chleba i igrzysk! | |
Finis coronat opus. | Koniec wieńczy dzieło. | |
Ars longa, vita brevis. | Sztuka długa, życie krótkie. | |
Nihil ab omni parte beatum (est) | Nic nie jest dobre z każdej strony./ Nie ma rzeczy pod każdym względem dobrej. | |
Fames artium magistra. | Bieda, głód nauczycielką sztuk/Potrzeba matką wynazków. | |
Rara avis. | Biały kruk./ Rzadki ptak. | |
Quod scimus, gutta est ignoramus mare. | To co wiemy, jest kropla w morzu niewiedzy. | |
Homo est animal sociale. | Człowiek jest zwierzęciem stadnym/ społecznym. | |
Mens sana in corpore sano. | Zdrowy umysł w w zdrowym ciele./ W zdrowym ciele, zdrowy duch. | |
Vis comica. | Siła komiczna. | |
Urbi et orbi. | Miastu i światu. | |
Dei facientes adiuvant. | Bogowie pomagają/ wspierają czyniących. | |
Nullus agenti dies longus est. | Żaden dzień nie jest długi dla działającego. | |
A medico curamur, natura sanamur. | Przez lekarza jesteśmy leczeni, przez naturę uzdrawiani. | |
Ingenii vis praeceptis alitur et crescit. | Rada żywi i krzewi siłę umysłu. | |
Alea iacta est. | Kości zostały rzucone. | |
Acta est fabula. | Sztuka skończona. | |
Primum vivere, deinde philosophari. | Najpierw żyć, potem filozofować. | |
Quem di diligunt, adolescens moritur. | Wybrańcy bogów umierają młodo. | |
Non omnis moriar. | Nie wszystek umrę. | |
Audentes fortuna iuvat. | Los/ Fortuna pomaga/ sprzyja odważnych. | |
Sapere auso. | Miej odwagę posługiwać się mądrością. | |
Non progredi est regredi. | Nie robić postępów, to znaczy się cofać. | |
Bis dat, quo cito dat. | Dwa razy daje, ten kto szybko daje. | |
Lex universa est, quae iubet nasci et mori. | Uniwersalne jest prawo, które rozkazuje się rodzić i umierać. | |
Quod nocet, docet. | Co szkodzi, uczy. | |
Qui pro quo? | Kto za kogo? | |
Quorum (praesentia sufficit) | Których (obecność wystarcza). | |
Carum est, quod rarum est. | Cenne jest to, co jest rzadkie. | |
Condicio sine qua non. | Warunek bez którego nie. | |
Suus cuique mos est. | Każdy ma swój zwyczaj. | |
Suum cuique. | Każdemu jego (= co mu przysługuje.) | |
Idem | To samo. | |
Idem per idem. | To samo przez to samo. | |
Si duo faciunt idem non est idem. | Jeśli dwoje robi to samo, nie jest to to samo. | |
Ibidem. | tamże. | |
Tempora mutantur et nos mutamur in illis. | Czasy się zmieniają i my wraz z nimi. | |
Ad hoc. | Do tego. | |
Hoc tempore. | W tym czasie. | |
eo ipso. | Tym samym. | |
Nosce te ipsum. | Poznaj siebie samego! | |
Se ipsum vincere est difficile est. | Zwyciężyć siebie samego jest trudno/ ciężko. | |
Unius vox, nullius vox. | Głos jednego, to głos żadnego/ nikogo. | |
Nullum malum est sine aliquo bono. | Nie ma żadnego zła, bez jakiegos dobra. | |
Ignoti nulla cupido. | Nieznane nie pociąga. | |
Senatus populusque Romanus. | Senat i lud rzymski. | |
Ad usum publicum. | Do urzytku publicznego. | |
Literarum radices amarae sunt, fructus dulces. | Korzenie literatury są gorzkie, owoce słodkie. | |
Manus manum lavat. | Ręka rękę myje. | |
Parva domus parva cura. | Mały dom, mała troska. | |
Domi suae quisque rex. | Każdy dla siebie królem w swoim domu. | |
Pro domo sua quisque orat. | O swoją rodzinę każdy sie modli. | |
Ad rem | Do rzeczy. | |
Amicus certus in re incerta cernitur. | Pewny przyjaciel w rzeczy niepewnej. | |
Rem tene, verba sequentur. | Trzymaj się tematu, słowa przyjdą . | |
Dies diem docet. | Dzień uczy dzień. | |
Nulla dies sine linea. | Nie ma dnia bez kreski. | |
Ante meridiem | Przed poł. | |
Post meridiem. | Po południu. | |
In spe. | W nadziei. | |
Salus rei publicae suprema rex. | Dobro rzeczy publicznej /powinno być/ najwyzszym prawem. | |
Concordia parva res crescunt, discordia maximae dilabuntur. | Małe rzeczy rosna w zgodzie, największe rozpadają się w czasie niezgody. | |
Una voce. | Jednym głosem. | |
Tres faciunt collegium. | Trzech tworzy zespół. | |
Gaudeamus! | Cieszmy się! | |
Vivat! | Niech żyje! | |
Audiatur et altera pars! | Niech będzie wysłuchana i druga strona! | |
Ne sis miser ante tempus! | Obys nie był nieszczęśliwy przed czasem! | |
Dum inter homines summus, colamus humanitatem! | Podczas gdy jesteśmy miedzy ludźmi, czujmy człowieczeństwo! | |
Utinam falsus vates sim! | Obym był fałszywym prorokiem! | |
Quod bonum, felix fastumque sit. | To co jest dobre, niech się stanie/ niech będzie. | |
Quidquid dicimus, verum sit! | Cokolwiek mówimy, niech bedzie prawdą. | |
Sit venia verbo! | Jesli sie tak wolno wyrazić/ powiedzieć. | |
Quidquid agis, prudenter agas et respice finem! | Cokolwiek czynisz, czyń madrze i przewiduj koniec! | |
Ars utinam mores animumque effingere posset! | Oby sztuka mogła formować obyczaje i umysł! | |
Te veniente gaudeo. | Cieszę się, kiedy przychodzisz. | |
Actis laboribus quies iacunda est. | Przyjemny jest wypoczynek po wykonaniu pracy. | |
Duobus ligantibus terius, gaudet. | Gdzie dwóch się bije, cieszy się trzeci. | |
Me duce carpe viam! | Wybieraj się w drogę, kiedy ja dowodzę! | |
Errare humanum est. | Błądzić jest rzeczą ludzką. | |
Vivere est militare. | Życie jest walką. | |
Modus vivendi. | Sposób zycia. | |
Ars amandi. | Sztuka kochania. | |
In statu nascendi. | W momencie rodzenia/ kształtowania się. | |
Beate vivendi cupiditate incensi omnes sumus. | Wszyscy zostaliśmy zapaleni pragnieniem szczęśliwego życia. | |
Nil agendo homines male agere discunt. | nie robieniem niczego ludzie uczą się źle czynic. | |
Cernuntur in agendo virtutes. | W działaniu dostrzegamy cnoty. | |
Hominis mens discendo alitur et cogitando. | Umysł ludzki karmi się uczeniem i mysleniem. | |
"De re publica emendanda" | O poprawie zasługujacej na naprawienie/ o popr. rp | |
Mutatis mutandis. | zmieniając to, co powinno być zmienione. / Co należy zmienić | |
Nobis patria amanda est | Wszyscy powinniśmy kochac ojczyznę. | |
Omnibus parentes amandi sunt. | Wszyscy powinniśmy kochać rodziców. | |
Sapientia ars vivendi putanda est. | Mądrość należy uważać za sztuke życia. | |
De gustibus non est disputandum. | O gustach się nie dysutuje. | |
Quod erat demonstrandum | Co musi być udowodnione. | |
Pacta sunt servanda. | Umów należy dotrzymywać. | |
Nil sine ratione faciendum est. | Nic nie powinno być wykonane bez rozsądku. | |
Gutta cavat lapidem non vi sed saepe cadendo. | Kropla drąży skałę, nie siłą, lecz ciągłym kapaniem. | |
Ut desint vires tamen est laudanda voluntas. | Należy pochwalić chęci, skoro brakuje sił. | |
Orandum est, ut sit mens sana in corpore sano. | Należy modlić się, aby zdrowa myśl była w zdrowym ciele. | |