Accessio cedit principali | Rzecz przyłączona dzieli los rzeczy głównej |
Actor sequitur forum rei | Powód idzie za sądem pozwanego |
Audiatur et altera pars | Niech będzie wysłuchana i druga strona |
Bis de eadem re agi non potest | Nie można procesować się dwa razy o to samo |
Cessante ratione legis, cessat lex ipsa | Gdy wygaśnie przyczyna dla której wydano ustawę, traci moc sama ustawa |
Dura lex, sed lex | Twarde prawo ale prawo |
ei incumbit probatio qui dicit non qui negat | ciężar dowodu spoczywa na tym kto twierdzi a nie na tym kto przeczy |
Executio iuris non habet iniuriam | egzekwowanie prawa nie jest bezprawiem |
Heredis institutio caput et fundamentum totius testamenti est | za początek i koniec całego testamentu uważa się ustanowienie dziedzica |
Hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius, quod defunctus habuerit | spadkobranie to nic innego jak sukcesja w całości prawa, jakie miał zmarły |
Hominum causa omne ius constitutum sit | wszelkie prawo ustanawia się ze względu na ludzi |
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet | nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi |
Impossibilium nulla obligatio est | zobowiązanie do (świadczenia) niemożliwego jest zakazane |
In dubiis benigniora | W sytuacjach dwuznaczych bardziej korzystny |
In dubio pro reo | w razie wątpliwości na korzyść pozwanego |
Iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia | biegłość w prawie to znajomość rzeczy boskich i ludzkich oraz wiedza o tym co sprawiedliwe i ni |
Ius civile vigilantibus scriptum est | prawo cywilne tworzone jest dla osób starannych |
Ius est ars boni et aequi | prawo jest sztuką tego co dobre i słuszne |
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi | sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą wolą przyznawania tego co się komu należy |
Iustitias vestras iudicabo | osądzę waszą sprawiedliwość |
Lex posterior derogat priori | ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą |
lex retro non agit | prawo nie działa wstecz |
Male nostro iure uti non debemus | nie powinniśmy źle korzystać z naszego prawa |
Mater semper certa est, pater vero is est, quem nuptiae demonstrant | matka jest zawsze pewna ojcem jest zaś ten na kogo wskazuje małżeństwo |
Melior est conditio possidentis | lepsze jest stanowisko tego który posiada |
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur | dziecko poczęte uważa się już za narodzone o ile chodzi o jego korzyść |
Nemo audiatur propriam turpitudinem allegans | powołujący się na własny występek nie będzie wysłuchany |
Nemo est iudex in propria causa | nikt nie jest sędzią we własnej sprawie |
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet | nikt nie może przenieść na drugiego więcej prawa niż sam posiada |
Nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest | nitk sam nie może umrzeć pozostawiając dziedzica do części spadk, część zaś beztestamentowo |
Nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest | nikt nie może sobie zmienić podstawy posiadania |
Non omne quod licet honestum est | nie wszystko co dozwolone jest uczciwe |
Nuptias non concubitus, sed consensus facit | małżeństwo tworzy porozumienie a nie faktyczne pożycie |
Omnis definitio in iure civili periculosa est: parum est enim, ut non subverti posset | wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna, ponieważ rzadko kiedy nie można jej podwaï |
pacta sunt servanda | umów należy dotrzymywać |
Prior tempore, potior iure | pierwszy w czasie lepszy w prawie |
Qui tacet consentire videtur | milczenie uważa się za oznakę zgody |
Quis custodiet ipsos custodes | kto upilnuje samych strażników |
Quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere | co od początku jest wadliwe, przez sam upływ nie może być uzdrowione |
Quod omnes similiter tangit, ab omnibus comprobetur | co wszystkich podobnie dotyczy, przez wszystkich powinno być zatwierdzone |
Quod principi placuit, legis habet vigorem | co podoba siÄ™ cesarzowi zyskuje moc prawa |
Quot generationes, tot gradus | ile urodzeń tyle stopni |
Reformatio in peius iudici appellato non licet | sędziemy apelacyjnemu nie wolno zmieniać na niekorzyść |
Salus populi suprema lex esto | dobro ludu niechaj będzie najwyższym prawem |
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem | znać prawa nie znaczy trzymać się słów ustaw lecz ich treści i mocy działania |
Semel heres, semper heres | kto raz został spadkobiercą zostaje nim na zawsze |
Sensum, non verba spectamus | patrzymy na sens a nie na słowa |
Sententia ius facit inter partes | wyrok tworzy prawo między stronami |
Superficies solo cedit | to co znajduje się na powierzchni gruntu staje się jego częścią składową |
Testamentum ambulatoria est enim voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum | testament zmienną jest bowiem wolą zmarłego aż do kresu życia |
Testis unus testis nullus | jeden świadek żaden świadek |
Tres faciunt collegium | trzech tworzy stowarzyszenie |
Vanae voces populi non sunt audiendae | nie należy dawać posłuchu czczym głosom ludu |
Venire contra factum proprium nemini licet | nie wolno występować przeciwko temu co wynika z własnych czynów |
Vim vi repellere licet | siłę wolno odeprzeć siłą |
Vis maior, cui humana infirmitas resistere non potest | siła wyższa której słabość ludzka nie jest w stanie się oprzeć |
Volenti non fit iniuria | chcÄ…cemu nie dzieje siÄ™ krzywda |