wordki.pl - nauka słówek
Historia
autor: xoxo
1732-1798lata życia Stanisława Augusta Poniatowskiego
1746-1817lata życia Tadeusza Kościuszki
1750-1812lata życia Hugo Kołłątaja
1763zmarł August III (drugi z Wettinów)
V 1764obrady Sejmu konwokacyjnego (po wkroczeniu wojsk rosyjskich do Polski)
6 IX 1764elekcja Stanisława Poniatowskiego
25 XI 1764koronacja Stanisława Poniatowskiego (przyjął drugie imię – August)
1764-67reformy króla (okres zwany Rewolucją Króla)
1765założenie Szkoły Rycerskiej (komendantem zostaje Adam Kazimierz Czartoryski)
1765utworzenie z inicjawtywy króla czasopisma "Monitor"
amabasador rosyjski w latach 1764–1768Nikołaj Repnin
III 1767konfederacje dysydenckie( litewska w Słucku; koronna w Toruniu)
23 VI 1767konfederacja w Radomiu (na jej czele stanął awanturnik Karol Radziwiłł)
sprawa dysydentówsprawa szlachty różnowierczej domagającej się tych samych praw, co posiadali katolicy.
X 1767Sejm konfederacki w Warszawie
Założenia sejmu konfederackiegoprzywrócenie praw publicznych dysydentom, ustanowienie praw kardynalnych
prawa kardynalnezaliczano do nich: wolną elekcję, liberum veto, prawo wypowiadania posłuszeństwa królowi;
29 II 1768 (- 18 VIII 1772 )Konfederacja barska( zawiązana przez Franciszka Puławskiego i Michała Krasińskiego)
1768Koliszczyzna(powstanie chłopów niezadowlonych m.in. z rosnących ciężarów, rejon Humania i Śmity)
Koliszczyznapowstanie z inicjatwty kozaków Iwana Gonty i Maksyma Żeleźniaka
1768król Fryderyk II wysunął propozycję rozbiorów Polski
1769konfederacja uzyskała pomoc Turcji i Francji
1769Austria zajęła Spisz i część Podhala
1770Prusy ogrodziły kordonem sanitarnym Pomorze Gdańskie i część WLKP
1770konfederaci ogłaszają detronizację S. A. Poniatowskiego
1772padł ostatni punkt oporu konfederatów - Częstochowa
5 VIII 1772traktat robiorowy pomiędzy Rosją, Prusami i Autrią - Petersburg
I rozbiór Polski Ziemie zajęte przez Austrie (83tys. km i 2650tys. ludności)płd. część wojewódzwa krakowskiego do Wisły, polska część śląska, Ruś Czerwona, część Podola
I rozbiór Polski Ziemie zajęte przez Prusy (36tys. km i 580 tys. ludności)Pomorze (bez Gdaska i Torunia, część Wielkopolski i Kujaw
I rozbiór Polski Ziemie zajęte przez Rosje (92 tys. km i 1300 tys. ludności)Inflanty, część Białorusi po Dzwinę i Dniepr
30 IX 1773sejm rozbiorowy(obradował pod węzłem konfederacji) na którym traktat rozbiorowy został ratyfikowany
1773-1775szereg reform, które miały usprawnić Polskę; powołano - Radę Nieustającą
Rada Nieustającaorgan władzy ograniczający króla i samowolę magnackich ministrów;
14 X 1773powołanie przez sejm Komisji Edukacji Narodowej; skład: A. Zamoyski, I. Potocki, M. Poniatowski
Towarzystwo do Ksiąg Elementarnychzespół fachowców pracujących nad programemi i przygorowujących podręczniki; współpraca z KENem
1783Reforma KEN - dwa okręgi szkolnne: koronny(akademia krakowska) i litewski (akademia Wileńska)
1774Hugo Kołłątaj powrócił do kraju i objął jedną z kanonii krakowskich
1775-1783lata pobytu Tadeusza Kościuszki w Ameryce Płn.
1777-1783Kołłątaj zasiada w radzie Akademii Krakowskiej
1780wojska rosyskie opuściły RP
1780sejm odrzucił kodeks ujednolicający prawo Andrzeja Zamojskiego
1781Jozef Kossakowski był biskupem inflanckim
1783 – 1786Kołłątaj rektorem Akademii Krakowskiej
1786Kołłątaj przeniósł się do Warszawy i utworzył Kuźnicę Kołłątajowską
Kuźnica Kołłątajowskagrupa działaczy politycznych na czele z H. Kołłątajem, głosząca hasała rewolucji Francuskiej
1787 – 1792Rosja w wojnie z Turcja
1788Rosja w wojnie ze Szwecją
6 V 1787spotaknie króla z Katarzyną II w Kaniowie
1788-1792Sejm Wielki(Czteroletni) (1790 - przedłużenie kadencji)
Sejm Wielkiobradował w postaci skofederowanej pod laską Stanisława Małachowskiego i Kazimierza Nastora Sapiehy
20 X 1788uchwalano, podczas obard Sejmu wielkiego, powiększenie armii do 1000 tys.
3 obozu polityczne Sejmu Wielkiego1) hetmański; 2) królewski; 3) patriotyczny
Republikańskie stronnictwo hetmańskie (F. K. Branicki, Seweryn Rzewuski, Szczęsny Potocki)konserwatywna szlachta, przeciwna reformom oraz wzmocnieniu władzy;obalenie króla przy pomocy Rosji
Obóz królewski (król i jego zwolennicy)reformy w państwie z udziałem Rosji
Stronnictwo patriotyczne (Stanisław i Ignacy Potoccy, A. K. Czartoryski, Stanisław Małachowski)przeprowadzenie reform w panstwie i sojusz z Prusami
24 III 1791uchwalenie prawa o sejmikach
18 IV 1791prawo o miastach ( przyznanie mieszczanom miast królewski nietykalności osobistej)
25 XI 1789"czarna procesja" (inicjatorzy: H. Kołłątaj, J. Dekert)
wiosna 1790podpisanie traktatu obronnego pomiędzy Polska i Prusami
latem 1790cesarz Austrii Leopold II zrzekł się nabytków terytorialnych uzyskanych kosztem Turcji (na zjeździe
1791zniesiono jurydyki
3 V 1971Konstytucja (wpływ na konstytucję mieli: król, I. Potocki, H. Kołłątaj, Scypion Piattoli)
Założenia konstytucji:tutaj każdy sam się sprawdza, ze względu na brak miejsca :D
27 IV 1792akt konfederacji podpisany przez F.K. Barnickiego, Sz. Potockiego, W. Rzewuskiego w Petersburgu
14 V 1792Targowica
18 V 1792przekroczenie granicy Polski przez wojska rosyjskie
18 VI 1792bitwa pod Zieleńcami (gen. Józef Ponatowski - sukcesy obrone upamiętnione orderem Virtuti Militari)
18 VII 1792bitwa pod Dubienką (tadeusz Kościuszko)
24 VII 1792król przystąpił do Targowicy - wstrzymanie działań wojskowych
23 I 1793II rozbiór Polski(Petersburg) pomiędzy Rosją i Prusami
II rozbiór Polski Ziemie zajęte przez Prusy (58tys. km i 1 mln ludności)Gdańsk, Toruń, Wielkopolska, Mazowsze
II rozbiór Polski Ziemie zajęte przez Rosje( 280 tys. km i 3 mln ludności)Białoruś po linię Druja -Pińsk, Ukraina naddnieprzańska i Podole
17 VI 1793zwołanie skonfederowanego sejmu do Grodna, który mial dokonać Ratyfikacji
1793zawiązanie sprzysiężenia, którego celem było przygotowanie zbrojnego powstanie p/Rosji
1793wizyta Kościuszki w Paryżu w sprawie pomocy Polsce
12 III 1794Ostrołęka (gen. Antoni Madliński)
24 III 1794Kościuszko ogłosił akt powstanie na krakowskim rynku
4 IV 1794bitwa pod Racławicami (PL Kościuszko vs. Rosja gen. Tormasow)
Bartosz Głowackijeden z Kosynierów - zdobyli działa rosyjskie i rozbili piechotę
17 IV 1794wybuch powstania w Warszawie
22 IV 1794powstanie w Wilnie (granizon wojska litewskiego (jakub Jasiński) rozbił oddziały rosyjskie
7 V 1794W obozie pod Połańce Kościuszko wydał unwersał regulujący powinności chłopskie
6 VI 1794bitwa pod Szczękocinami( kościuszko przegrywa bitwę)
8 VI 1794bitwa pod Chełmem ( klęska gen. Zajączka)
10 X 1794bitwa pod Maciejowicami ( Kościuszko pokonany przez korpus gen. Fersena)
4 XI 1794Suworow zdobywa Pragę
16 XI 1794bitwa pod Radoszycami (Tomasz Wawrzecki-rada najwyższa mianuje go naczelnikiem-wzięty do niewoli)
16 XI 1794kapitulacja powstania kościuszkowskiego
24 X 1795III Rozbiór Polski
III Rozbiór Polski Ziemei zajęte przez Prusy(48 tys. km i 1 mln ludności)Mazowsze i tereny litewskie po Niemen
III Rozbiór Ziemie zajęte przez Austrie (47 tys. 1,5 mln ludności)Małopolska między Pilicą,a Bugiem z częścią Podlasia i Mazowsza
III Rozbiór Polski Ziemie zajęte przez Rosje ( 120 tys. km. 1,2 mln ludności)Ziemie po Bug i Niemen ze żmudzią
25 XI 1795Stanisław August Poniatowski abdykował i udał się do Petersburga
12 II 1798śmierć króla w Petersburgu
Tadeusz Rejtanposeł nowogródzki na sejm 1773. Zasłynął z bohaterskiej postawy w czasie obrad sejmu rozbiorowego.
Stanisław Małachowski(1736-1809)Marszałek Sejmu Wielkiego, jeden z przywdców obozu patriotycznego.
Jan Dekertprezydent m. Starego Warszawa. współpracował z Kołłątajem, Małachowskim; prawo o miastach
Tadeusz Kościuszko (1746-1817)najwyższy naczelnik sił zbrojnych narodowego powstania z 1749r.
Hugo Kołłątaj (1750-1812)współpracownik Towrzystwa do Ksiąg Elementarnych, złaożyciel do Kuźnicy Kołłątajowskiej
Fryderyk IIkról Prus w latach 1740-1786. Pod jego rządami Prusy stały się jednym z najpotężniejszych państw eur
Katarzyna IIcesarzowa rosyjska od 1762-96
Straż Prawnajwyższy, kolegialny organ władzy wykonawczej w Rzeczypospolitej, powołany na mocy Konstytucji 3 Ma