wordki.pl - nauka słówek
Łacina
autor: dudulinek
Roma AntiquaRzym starożytny
Roma aeternawieczny Rzym
Urbs aeternaWieczne miasto
RomaniRzymanie
RomanusRzymianin
lingwa Latinajęzyk łaciński
LatinumLacjum
LatiniLatynowie
czasownikverbum
infinitivusbezokolicznik
activistrona czynna
amo/amarekocham/kochać
video/viderewidzę/widzieć
dico/diceremowię/mówić
venio/venireprzychodzę/przyjść
iustitiasprawiedliwość
lexprawo,ustawa
iusprawo, prawo ogólne
dominuspan, właściciel
resrzecz
magistratusurząd, urzędnik
masculinumrodzaj męski
femininumrodzaj żeński
neutrumrodzaj nijaki
paterojciec
matermatka
oro/oraremodlić się
scribo/scriberepisać
doceo/docereuczyć
video feminam/feminaswidzę kobietę/kobiety
bonusdobry
iustussprawiedliwy
iniustusniesprawiedliwy, niesłuszny
iniuriabezprawie, niegodziwość, niesprawiedliwość
preceptumnakaz, przepis, zalecenie
preceptum iurisnakaz prawa
Ius cogensprawo bezwzględnie obowiązujące
Ius dispositivumprawo względnie obowiązujące
Ius scriptumprawo spisane
Ius non scriptumprawo niespisane, zwyczajowe
mos/consuetudozwyczaj, sposób życia
Ius civileprawo cywilne, obywatelskie
Ius naturaleprawo naturalne
ius publicumprawo publiczne
ius privatumprawo prywatne
ius humanumprawo ludzkie, tworzone przez ludzi
ius divinumprawo boskie
ius profanumprawo świeckie
ius ecclesiaeprawo kościelne
ius canonicumprawo kanoniczne
ius subiectivumprawo podmiotowe
ius obiectivumprawo przedmiotowe
prudentiaznajomość czegoś
ignorantia iurisnieznajomość prawa
ignorantia factinieznajomość faktu
dubium iuriswątpliwość prawna
sine dubiobez wątpienia
in dubiow razie wątpliwości
regula iuriszasada prawa
regulare uiruszasady, reguły prawa
ius vigensprawo obowiązujące, będące w mocy
vigeobyć silnym
ius possidendi, utendi et fruendiprawo do posiadania, używania i pobierania pożytków
ius criminale/poenaleprawo karne
iurena mocy prawa
ipso iurena mocy samego prawa
ex iurez mocy prawa
de iurewg prawa, zgodnie z prawem
quo iure?jakim prawem?
error iurisbłąd co do prawa
error factibłąd co do faktu
stricti iuris ratiowzględy ścisłego prawa
condicio iuriswarunek prawny, ,przesłanka
condicio sine qua nonwarunek konieczny do spełnienia
facio/facererobić, czynić, działać
modus facientisposób działania
modus operandisposób działania
modus precedendisposób działania, postepowania
vivo/vivereżyć
modus vivendisposób zycia
lex generalisustawa ogólna, przepis ogólny/generalny
lex specialisustawa szczegółowa
lex prior/auteriorustawa/przepis wcześniejszy
lex posteriorustawa/przepis późniejszy
lex superiorustawa wyższej rangi
generalisgeneralny, ogólne
promulgatio legispromulgacja ustawy
publicatio legisogłoszenie, publikacja ustawy
vacatio legisspoczywanie ustawy, okres między ogloszeniem, a wejściem w zycie
vacatio/vacationiswakacje, zwolnienie od czegoś
abrogatioabrogacja, uchylenie ustawy
derogatioderygacja, częściowe uchylenie
obrogatioobrogacja, pośrednie uchylenie w skutek zgłoszenia nowelizacji
interpretato legiswykładnia/ interpretacja prawa
ratio legisracja prawna, przyczyna wydania ustawy
racio decidendipodstawa, uzasadnienie decyzji
ratio, rationisobliczenie, rachunek
mens legisduch ustawy/prawa
mens legislatoriszamysł ustawodawcy
legislatorustawo/prawodawca
sententiawyrok, orzeczenie sądowe, reguła, pogląd, zdanie, opinia
sententia legissens ustawy
contra legemwbrew prawu, sprzeczne z prawem
contra naturamwbrew naturze
praeter legemobok ustawy
in fraudem legisdziałać w celu obejścia ustawy, prawa
iuxta legemwg ustawy
secundum legeswg ustaw
legez zachowaniem formalności prawnej, ustawowo
de lege lataz pkt. widzenia prawa obowiązującego, jeśli chodzi o prawo obowiązujące
de lege ferendaz pkt. widzenia przyszłego prawa, postulowanej zmiany
fero, ferre, tuli, latumwnieść, uzyskać,
lege artiszgodnie z zasadami sztuki, wg wszelkich zasad, procedur, etyki, moralności
O tempora! o mores!co za czasy! co za obyczaje!