Roma Antiqua	Rzym starożytny
Roma aeterna	wieczny Rzym
Urbs aeterna	Wieczne miasto
Romani	Rzymanie
Romanus	Rzymianin
lingwa Latina	język łaciński
Latinum	Lacjum
Latini	Latynowie
czasownik	verbum
infinitivus	bezokolicznik
activi	strona czynna
amo/amare	kocham/kochać
video/videre	widzę/widzieć
dico/dicere	mowię/mówić
venio/venire	przychodzę/przyjść
iustitia	sprawiedliwość
lex	prawo,ustawa
ius	prawo, prawo ogólne
dominus	pan, właściciel
res	rzecz
magistratus	urząd, urzędnik
masculinum	rodzaj męski
femininum	rodzaj żeński
neutrum	rodzaj nijaki
pater	ojciec
mater	matka
oro/orare	modlić się
scribo/scribere	pisać
doceo/docere	uczyć
video feminam/feminas	widzę kobietę/kobiety
bonus	dobry
iustus	sprawiedliwy
iniustus	niesprawiedliwy, niesłuszny
iniuria	bezprawie, niegodziwość, niesprawiedliwość
preceptum	nakaz, przepis, zalecenie
preceptum iuris	nakaz prawa
Ius cogens	prawo bezwzględnie obowiązujące
Ius dispositivum	prawo względnie obowiązujące
Ius scriptum	prawo spisane
Ius non scriptum	prawo niespisane, zwyczajowe
mos/consuetudo	zwyczaj, sposób życia
Ius civile	prawo cywilne, obywatelskie
Ius naturale	prawo naturalne
ius publicum	prawo publiczne
ius privatum	prawo prywatne
ius humanum	prawo ludzkie, tworzone przez ludzi
ius divinum	prawo boskie
ius profanum	prawo świeckie
ius ecclesiae	prawo kościelne
ius canonicum	prawo kanoniczne
ius subiectivum	prawo podmiotowe
ius obiectivum	prawo przedmiotowe
prudentia	znajomość czegoś
ignorantia iuris	nieznajomość prawa
ignorantia facti	nieznajomość faktu
dubium iuris	wątpliwość prawna
sine dubio	bez wątpienia
in dubio	w razie wątpliwości
regula iuris	zasada prawa
regulare uirus	zasady, reguły prawa
ius vigens	prawo obowiązujące, będące w mocy
vigeo	być silnym
ius possidendi, utendi et fruendi	prawo do posiadania, używania i pobierania pożytków
ius criminale/poenale	prawo karne
iure	na mocy prawa
ipso iure	na mocy samego prawa
ex iure	z mocy prawa
de iure	wg prawa, zgodnie z prawem
quo iure?	jakim prawem?
error iuris	błąd co do prawa
error facti	błąd co do faktu
stricti iuris ratio	względy ścisłego prawa
condicio iuris	warunek prawny, ,przesłanka
condicio sine qua non	warunek konieczny do spełnienia
facio/facere	robić, czynić, działać
modus facienti	sposób działania
modus operandi	sposób działania
modus precedendi	sposób działania, postepowania
vivo/vivere	żyć
modus vivendi	sposób zycia
lex generalis	ustawa ogólna, przepis ogólny/generalny
lex specialis	ustawa szczegółowa
lex prior/auterior	ustawa/przepis wcześniejszy
lex posterior	ustawa/przepis późniejszy
lex superior	ustawa wyższej rangi
generalis	generalny, ogólne
promulgatio legis	promulgacja ustawy
publicatio legis	ogłoszenie, publikacja ustawy
vacatio legis	spoczywanie ustawy, okres między ogloszeniem, a wejściem w zycie
vacatio/vacationis	wakacje, zwolnienie od czegoś
abrogatio	abrogacja, uchylenie ustawy
derogatio	derygacja, częściowe uchylenie
obrogatio	obrogacja, pośrednie uchylenie w skutek zgłoszenia nowelizacji
interpretato legis	wykładnia/ interpretacja prawa
ratio legis	racja prawna, przyczyna wydania ustawy
racio decidendi	podstawa, uzasadnienie decyzji
ratio, rationis	obliczenie, rachunek
mens legis	duch ustawy/prawa
mens legislatoris	zamysł ustawodawcy
legislator	ustawo/prawodawca
sententia	wyrok, orzeczenie sądowe, reguła, pogląd, zdanie, opinia
sententia legis	sens ustawy
contra legem	wbrew prawu, sprzeczne z prawem
contra naturam	wbrew naturze
praeter legem	obok ustawy
in fraudem legis	działać w celu obejścia ustawy, prawa
iuxta legem	wg ustawy
secundum leges	wg ustaw
lege	z zachowaniem formalności prawnej, ustawowo
de lege lata	z pkt. widzenia prawa obowiązującego, jeśli chodzi o prawo obowiązujące
de lege ferenda	z pkt. widzenia przyszłego prawa, postulowanej zmiany
fero, ferre, tuli, latum	wnieść, uzyskać,
lege artis	zgodnie z zasadami sztuki, wg wszelkich zasad, procedur, etyki, moralności
O tempora! o mores!	co za czasy! co za obyczaje!