część łańcucha Karpat w Polsce to | Tatry Wysokie i Zachodnie |
skały budujące TW to | granit |
TW wysokości względne | powyżej 1000m |
TW wysokości bezwzględne | ponad 2000 m n.p.m. |
TW ostre szczyty to | turnie |
TW wąskie grzbiety to | granie |
TW pionowe zagłebienia to | żleby |
TW usypiska odłamów skalnych to | stożki piargowe / piargi |
TW jeziora górskie to | stawy |
największy staw TW to | Morskie Oko |
gdzie leży Morskie Oko | u podnóża Rysów |
najwyższy szczyt w Polsce / jaką ma wysokość | Rysy ( 2499 m n.p.m.) |
przez co zostały utworzone doliny górskie | lodowce górskie |
wymień 2 doliny TW | Dolina Rybiego Potoku, Dolina Pięciu Stawów Polskich |
skały budujące TZ | wapień |
w skałach wapiennych woda wydrążyła co | jaskinie i podziemne korytarze |
najgłębsza i najdłuższa jaskinia w Polsce | Wielka Jaskinia Śnieżna (TZ) (24 km) |
doliny w TZ | Dolina Chochołowska i Dolina Kościeliska |
rozległe i zaokrąglone wierzchołki w TZ to | Czerwone Wierchy |
silny, ciepły i suchy wiatr z południa | halny |
jak obniża się temperatura w górach | o 0,6 stopnia Celsjusza co 100m |
najwyższe piętro roślinności górskiej | turnie |
co rośnie w najwyższym piętrze górskim | mchy i dzwonki alpejskie |
jak wysoko są turnie | od 2300 m n.p.m. |
górskie łąki to ... co tam rośnie? | hale / trawa |
jak wysoko są hale | od 1800 m n.p.m. |
jak wysoko jest kosodrzewina | od 1550 m n.p.m. |
co rośnie na poziomie kosodrzewiny | krzewiaste sosny (zwane kosodrzewiną) i niskie jarzębiny |
jak wysoko jest regiel górny | od 1250 m n.p.m. |
co rośnie na poziomie regiel górny | odporne na zimno świerki i sosna limba |
sosna charakterystyczna dla Tatr, rzadka i pod ochroną | limba |
jak wysoko jest regiel dolny | od 700 m n.p.m. |
co rośnie na poziomie regiel dolny | lasy mieszane, przede wszystkim buki i świerki |
co jest na poziomie pogórza | pola uprawne i pastwiska |
zwierzęta Tatr objęte ochroną | świstaki i kozice |
fauna Tatr | niedźwiedź brunatny, wilk, ryś, jeleń, gronostaj, orły przednie, orliki krzykliwe, pstrąg poto |
rdzenni mieszkańcy Tatr | górale podhalańscy |
przykład budownictwa zakopiańskiego typowego dla Podhala | kaplica na Jaszczurówce ( XX wiek) |
buty górali | kierpce |
najpopularniejsze potrawy kuchni góralskiej | kwaśnica - zupa z kwaszonej kapusty, oscypek - ser z owczego mleka |
jak głęboki jest Wielki Staw | 79 m |
inna nazwa krokusów | szafrany spiskie |
najwyższy wodospad w Polsce | Siklawa (70 m wysokości) |
przykłady negatywnego wpływu człowieka na środowisko Tatr | rozdeptywanie/zaśmiecanie szlaków/zanieczyszczenie spalinami/niszczenie roślin /mnogość hoteli |