ad hoc | specjalnie w tym celu | |
ad rem | do rzeczy | |
ad vocem | do wypowiedzi | |
alma mater | synonim uniwersytetu lub akademii | |
alter ego | drugie ja | |
bona fide | w dobrej wierze | |
de facto | w rzeczywistości | |
de iure | zgodnie z prawem | |
ergo | a więc | |
et cetera | i tak dalej | |
ex aequo | na równi, jednakowo | |
ex cathedra | o sposobie wypowiadania się : autorytatywnie, nie dopuszczając dyskusji | |
explicite | jawnie, wyraźnie | |
honoris causa | stopień naukowy nadawany za zasługi | |
ibidem | tamże | |
idem | to samo | |
idem per idem | to samo przez to samo (,,wyjaśnianie'' pojęcia tym samym pojęciem) | |
id est | to jest | |
ignotum per ignotum | nieznane przez nieznane | |
implicite | domyślnie | |
in flagranti (delicto) | na gorącym uczynku | |
in spe | w przyszłości, o czymś co jest spodziewane | |
in statu nascendi | w fazie początkowej | |
lege artis | wg prawa, zgodnie z przepisami | |
liberum veto | wolne ,,nie pozwalam'' | |
opus citatum | dzieło cytowane | |
modus operandi | sposób działania | |
modus vivendi | sposób życia | |
nolens volens | chcąc nie chcąc | |
pars pro toto | część zamiast całości | |
per analogiam | przez analogię | |
per procura | przez pełnomocnika | |
pro publico bono | dla dobra publicznego | |
primus inter pares | pierwszy między równymi | |
sensu largo | w znaczeniu szeroko pojętym | |
sensu stricto | w znaczeniu ścisłym | |
signum temporis | zdarzenie znamionujące początek lub koniec epoki | |
(conditio) sine qua non | (warunek) niezbędny | |
tabula rasa | czysta karta ; stoicy - umysł ludzki jest niezapisaną kartą | |
tertium non datur | trzeciej możliwości nie ma, są tylko dwa wyjścia albo to, albo to | |
terra incognita | nieznany ląd, nierozpoznana dziedzina | |
verbatim | dosłownie | |
vice versa | na odwrót, z drugiej strony | |
vide | zobacz | |
vis maior | siła wyższa | |
vis vitalis | siła żywotna | |
votum separatum | dosłownie : zdanie odrębne | |
a priori | niezależnie od doświadczenia, z góry, intuicyjnie, dawniej (wnioskowanie) z przyczyn o skutkach | |
a posteriori | z następstwa, na podstawie doświadczenia,faktów | |
ad exemplum | na przykład | |
ad fontes | (sięgać) do źródeł | |
ad futuram rei memoriam | na przyszłą rzeczy pamiątkę | |
ad perpetuam rei memoriam | na wieczną rzeczy pamiątkę | |
ad verbum | dosłownie,co do słowa | |
alea iacta est | kości zostały rzucone (Cezar przekroczył rzekę Rubikon,rozpoczął wojnę domową z Pompejuszem | |
aurea mediocritas | złoty środek, najlepsze wyjście | |
amicus certus in re incerta cernitur | prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie | |
bellum omnium contra omnes | wojna wszystkich przeciw wszystkim | |
bonum commune | dobro powszechne,ogólne | |
bonum publicum | dobro publiczne | |
ab ovo usque ad mala | od jajka aż do jabłek, czyli od początku aż do końca | |
barba non facit philosophum | broda nie czyni filozofem | |
carpe diem | chwytaj dzień | |
circulus vitiosus | błędne koło | |
cogito ergo sum | myślę, więc jestem - Kartezjusz | |
consuetudo est altera natura | przyzwyczajenie jest drugą naturą | |
de fumo in flammam | z deszczu pod rynnę | |
de gustibus non est disputandum | o gustach się nie dyskutuje | |
de mortuis aut bene aut nihil | o umarłych albo dobrze albo wcale | |
duobus litigantibus tertius gaudet | gdzie dwóch się bije tam trzeci korzysta | |
errare humanum est | błądzić jest rzeczą ludzką - Seneka Starszy | |
et tu, Brute contra me? tu quoque, mi fili? | i ty brutusie kontra mnie? ty również mój synu? | |
fames est optimus coquus | głód jest najlepszym kucharzem | |
festina lente | śpiesz się powoli | |
finis coronat opus | koniec wieńczy dzieło | |
gutta cavat lapidem non vi, sed saepe cadendo | kropla drąży skałę nie siłą, lecz ciągłym padaniem | |
historia magistra vitae est | historia nauczycielką życia | |
hominis est errare, insipientis in errore perseverare | ludzką rzeczą jest błądzić, a głupców trwać w błędzie | |
homo homini lupus | człowiek człowiekowi wilkiem | |
homo sum, humani nil a me alienum puto | człowiekiem jestem, nic co ludzkie nie jest mi obce | |
ignorantia iuris nocet | nieznajomość prawa szkodzi | |
in saecula saeculorum | na wieki wieków | |
in vino veritas | w winie prawda | |
Labor omnia vincit. Amor omnia vincit | praca zwycięża wszystko, miłość pokonuje wszystko | |
lupus in fabula | wilk w bajce, o wilku mowa | |
medicus curat, natura sanat | lekarz leczy, natura uzdrawia | |
memento mori | pamiętaj o śmierci | |
mors certa, hora incerta | śmierć pewna, godzina niepewna | |
nemo iudex idoneus in propria causa | nikt nie jest odpowiednim sędzią we własnej sprawie | |
non omne, quod nitet, aurum est | nie wszystko złoto, co się świeci | |
non scholae, sed vitae discimus | uczymy się nie dla szkoły, lecz dla życia | |
oculum pro oculo, dentem pro dente | oko za oko, ząb za ząb | |
ora et labora | módl się i pracuj, dewiza zakonu Benedyktynów | |
pecunia non olet | pieniądz nie śmierdzi Cezar Wespazjan | |
per aspera ad astra | przez ciernie do gwiazd | |
piscem natare doces | rybę uczysz pływać - robić coś,co nie ma sensu | |
potius sero quam numquam | lepiej późno niż wcale | |
nulla aetas ad discendum sera | nigdy nie jest za późno na naukę | |
primum non nocere | po pierwsze nie szkodzić | |
qui gladio ferit,gladio perit | kto mieczem wojuje, ten od miecza ginie | |
quidquid agis, prudenter agas et respice finem | cokolwiek czynisz, czyń roztropnie i przewiduj koniec (jakie będą konsekwencje) | |
quod homines, tot sententiae | ile ludzi,tyle zdań | |
quod oculus non videt, cor non dolet | czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal | |
repetito est mater studiorum | powtarzanie jest matką nauki | |
scio me nihil scire | wiem, że nic nie wiem Sokrates | |
tempora mutantur et nos mutamur in illis | czasy się zmieniają i my wraz z nimi | |
urbi et orbi | miastu (Rzymowi) i światu | |
veni,vidi,vici | przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłemsłowa Cezara wysłane do przyjaciela,senatu | |
volenti nihil difficile | dla chcącego nic trudnego | |
sum rex vester, nec fictus neque pictus | jestem waszym królem ani nie wymyślonym ani nie namalowanym | |
tarde venientibus ossa | kto późno przychodzi ten sam sobie szkodzi | |
una hirundo non continuo veris tempus adduxit | jedna jaskółka wiosny nie czyni | |
virtuti militari | męstwu wojskowemu, order przyznawany za sukcesy na polu bitwy | |
aut cum scuto,aut in scuto | albo z tarczą albo na tarczy | |
faber est quisque suae fortunae | każdy jest kowalem własnego losu | |
vivere est militare | życie jest walką Seneka filozof ,nauczyciel Nerona | |
vulnerant omnes, ultima necat | wszystkie ranią, ostatnia zabija napis pod zegarem | |
salus populi suprema lex | dobro narodu najwyższym prawem | |