sich befassen mit | zajmować się czymś |
die Herstellung | produkcja |
die Nutzung | użycie |
Gütern | dobra |
der Befriedigung menschlicher Bedürfnisse dienen | zaspokajać ludzkie potrzeby |
die Wechselbeziehung zwischen etw und etw | wzajemne powiązanie między |
die natürliche Umwelt | środowisko naturalne |
umweltneutral | neutralny dla środowiska |
in die Umwelt eingreifen | ingerować w środowisko |
schädigen | szkodzić |
ein bedrohliches Ausmaß annehmen | przyjąć niebezpieczny rozmiar |
Ein verschärftes Umweltbewusstsein hat sich herausgebildet. | Rozwinęła się większa świadomość ekologiczna. |
das Verstndnis für ökologische Zusammenhänge | zrozumienie dla akcji ekologicznych |
umweltgerechtes Verhalten | zachowanie proekologiczne |
zu etw führen | prowadzić do czegoś |
in vollem Umfang | w pełni, całkowicie |
Das Bewusstsein hat sich in tatsachliches Verhalten umgesetzt. | Ta świadomość przełożyła się na rzeczywiste zachowanie. |
unnötige Umweltschädigungen | niepotrzebne szkodzenie środowisku |
in Kauf nehmen | pogodzić się z czymś, zaakceptować, tolerować coś |
Abfälle sortieren und entsorgen | segregować, usuwać odpady |
unverzichtbare Bestandteile | nieodzowne składniki, części |
menschliche Existenz | ludzka egzystencja |
Etwas zum Leben und zum Überleben brauchen | potrzebować czegoś do życia i do przeżycia |
Produktionsfaktor für die Wirtschaft | czynnik produkcji dla gospodarki |
natürliche Lebensgrundlage für die Menschen | naturalna podstawa bytu dla człowieka |
ökologische Erfordernisse | wymogi ekologiczne |
im Widerspruch zueinander stehen | być w sprzeczności względem siebie |
folgendermaßen | w następujący sposób |
nicht zu vereinbaren sein | być niemożliwym do pogodzenia |
das Spannungsverhältnis zwischen Ökologie und Ökonomie | napięcia, sprzeczności między ekologią a ekonomią |
die Unvereinbarkeit | niemożliwość pogodzenia |
der Eigennutz | korzyść własna |
der Gemeinnutz | interes publiczny,dobro ogółu |
die Umweltbelastung | zanieczyszczenie środowiska |
etw betrachten | przyglądać się czemuś |
das Wirtschaftswachstum | wzrost gospodarczy |
verstärktes Wachstum | nasilony wzrost |
erbringen | przynosić |
Verbesserung der Gütversorgung | polepszenie zaopatrzenia w dobra |
Umweltschäden beheben | usuwać szkody ekologiczne |
von etw ausgehen | odchodzić od czegoś |
das Nullwachstum verlangen | przedłużać zastój, stagnację |
das Anwachsen der Weltbevölkerung | wzrastanie ludności na świecie |
die voranschreitende Industrialisierung | postępujące na przód uprzemysłowienie |
der Rohrstoff- und Energiebedarf | zapotrzebowanie na surowce i energię |
die Umweltverschmutzung | zanieczyszczenie środowiska |
die Grenze des Wachstums auf der Erde erreichen | osiągnąć granicęwzrostu na Ziemi |
das Absinken der Bevölkerungszahl und der industriellen Kapazität | obniżenie liczby ludności i wydajności przemysłowej |
eine Umkehr der Entwicklung | zwrot rozwoju |
in den Griff bekommen | opanować |
ein ganzes Bündel von Problemfeldern | mnóstwo obszarów problemowych |
eine Frage von etw als Beispiel anführen | podać zagadnienie czegoś jako przykład |
die Kernenergie, die Kernkraft | energia jądrowa |
der Kernbrennstoff | paliwo jądrowe |
das Kernkraftwerk | elektrownia atomowa, jądrowa |
Schäden an Menschen und Umwelt bedeuten | zwiastować szkód na ludziach i środowisku |
die Endlagerung des Atommülls | miejsce składowania odpadów promieniotwórczych |
den Missbrauch durch terroristische und kriegerische Ereignisse befürchten | obawiać się nadużycia przez wydarzenia terrorystyczne i wojenne |
Ansiedlung von Betrieben | zakładanie przedsiębiorstw |
Bau von Verkehrswegen | budowa tras komunikacyjnych |
die Gentechnik | technologia genetyczna |
Tropenwald abholzen | wycinać las tropikalny |
Treibhausgase in die Luft blasen | wypuszczać gazy cieplarniane do powietrza |
das Verursacherprinzip | wer einen Schaden verursacht, muss ihn auch beseitigen (usunąć) |
das Vorsorgeprinzip | nach Möglichkeit soll eine Umweltbelastung gar nicht erst auftreten |
das Kooperationsprinzip | Umweltpolitik geht nur mit den Unternehmen und den Bürgern und nicht gegen sie |
die Braunkohle | węgiel brunatny |
in Bewegung bringen | wprawiać w ruch, postawić na nogi (np. całe miasto) |
die Gewinnung | wydobycie |
die Verarbeitung | przetwórstwo |
fördern | wspierać |
preiswert | niedrogi, korzystny |
der Strom | prąd |
der Produktionsstandort | miejsce produkcji |
der Fortschritt | postęp |
das Fortkommen | kariera |
etwas zu etw einsetzen | wykorzystywać coś do czegoś |
die Stromerzeugung | produkcja energii elektrycznej |
ein Viertel des Bedarfs sichern | zapewniać 1/4 zapotrzebowania |
international konkurrenzfähige Energie liefern | dostarczać międzynarodowo konkurencyjną energię |
eine der zentralen Voraussetzungen für wettbewerbsfähige Arbeitsplätze schaffen | stworzyć jeden z kluczowych warunków dla konkurencyjnych miejsc pracy |
etw besonders wertvoll machen | sprawiać, że coś jest szczególnie wartościowe |
der subventionsfreie Energielieferant | dostawca energii bez subwencji |
ein Wirtschaftsfaktor ersten Ranges | czynnik gospodarczy pierwszej rangi |
die Lage ist nicht gerade rosig | sytuacja nie wygląda różowo |
Käufe tätigen | dokonywać zakupu |
leicht zu lösen sien | łatwy do rozwiązania |
Erwerbstätigkeit | działalność zarobkowa |
die Sozialversicherung wurde entlastet | ubezpieczenie społeczne zostało odciążone (korzysta z niego mniej osób) |
der Angelernte | przyuczony (pracowanik) |
schwer auf dem Arbeitsmarkt von morgen haben | mieć ciężko na przyszłym (jutrzejszym) rynku pracy |
der vollberechtigte EU-Bürger | pełnoprawny obywatel UE |
an erster Stelle der Umsatzliste stehen | stać na pierwszym miejscu listy sprzedaży, obrotów |
dank starker Arbeitgeberverbände | dzięki silnym związkom pracodawców |
im Innersten seines Herzens | w głębi serca |
ein jeder | każdy |
Angst um etw haben | bać się o coś |
der wahre Luxus- Teures mit Preiswertem mixen | prawdziwy luksus- połaczyć drogie z korzystnym |
jeder zweite | jedna druga |
erarbeitete Euro | wypracowane euro |
für Soziales ausgeben | wydawać na akcje społeczne |
ein langes Leben vor sich haben | mieć przed sobą długie życie |
mit vorzüglicher Hochachtung | z wyrazami szacunku |
zu unserem großen Bedauern | ku naszej wielkiej rozpaczy |
Rechnung begleichen | wyrównać rachunek |
kaum einer | żaden |
alles in allem | ogółem, w sumie |
die Kosten erreichen 5 Euro | koszty wyniosły 5 Euro |
das Bezahlen kleinerer Summen | płatność mniejszych sum |
fast jeder kennt jeden | każdy zna każdego |
entlassen werden | zostaćzwolnionym |
vor kurzem | niedawno |
Ihm ist gekündigt worden. | złożył wypowiedzenie |
Konjunkturmotor läuft nicht gut | motor wzrostu gospodarczego nie idzie dobrze |
der Anbieter | usługodawca |
Anlagen mieten | wynajmować urządzenia,sprzęt (sobie) |
die Wirtschaftsleistung je Erwerbstätiger | wynik gospodarczy na jedną osobę pracującą |
wegen + gen | z powodu |
das Einwanderungsland | kraj imigracyjny |
einer Gesellschaftsschicht angehören | należeć do jakiejś warstwy społecznej |
voriges Jahr | w ubiegłym roku |
einen hohen Gewinn erzielen | osiągnąć wysoki zysk |
der Konkurrent (N-Deklination) | konkurent |
jdm fehlt der Anreiz zur Innovation | komuś brakuje zachęty do bycia innowacyjnym |
die hochbezahlten Experten | wysoko opłacalni eksperci |
der Größte unter den Großen | największy z największych |
die Handelskammer | izba handlowa |
etw auf beiliegendem Bestellschein finden | znaleźć coś na załączonym formularzu zamówienia |
Artikel bester Qualität aus bestem Material | produkt najlepszej jakości z najlepszego materiału |
das unerwartete Problem ist aufgetreten | wystąpił nieoczekiwany problem |
einer für alle, alle für einen | jeden za wszystkich, wszyscy za jednego |
effiziente Arbeitsbschaffungsmaßnahmen | wydajny fundusz wspierania bezrobotnych |
jdm etw gutschreiben | zapisać coś na dobro czyjegoś rachunku |
die Überweisung | przelew przekaz |
der Europäische Binnenmarkt | rynek europejski |
viele Formalitäten entfallen | nie trzeba wypełniać wielu formalności |
trotz + Gen | mimo |
sich um eine Stelle bewerben | ubiegać sie o posadę |
neue Produkte auf den Markt bringen | wprowadzić nowe produkty na rynek |
anlässlich + gen | z okazji |
ein dynamischer Vertreter | dynamiczny przedstawiciel |
neue Kunden gewinnen | zdobyć nowych klientów |
letzten Endes | koniec końców |
die Geldautomaten | bankomaty |
Der Grad der Behinderung wird von den Versicherungsämtern festgestellt. | Stopień niepełnosprawności ustalaja urzędy opieki |
zu den Industriländern gehören | należeć do krajów przemysłowych |
der Lebensstandard | standard życia |
über Bodenschätze oder Rohrstoffe verfügen | dysponować bogactwami naturalnymi i surwcami |
zwei Drittel | dwie trzecie |
die Staatsoberfläche | powierzchnia państwa |
das Kulturland | krajobraz kulturowy, kraj kulturowy |
kaum in der Lage sein | w ogóle nie być w stanie |
die Bevölkerung hinreichend ernähren | wystarczająco wyżywić ludność |
hoch entwickeltes Industrieland | wysoko rozwinięty kraj przemysłowy |
in hohem Grad | w dużym stopniu |
abhängig von der Außenwelt sein | być zależnym od świata zewnętrznego |
auf etwas D basieren | bazowac na czymś |
die hoch qualifizierte Arbeit | wysoko wykwalifikowana praca |
gut ausgebildete Arbeitskräfte | dobrze wykształcona siła robocza |
der Industriezweig | gałąź przemysłu |
MEM-Industrie | Machinen-, Elektro- und Metallindustrie |
die industrielle Produktion | produkcja przemysłowa |
erwirtschaftet werden | zostać zagospodarowanym |
die Industriebranchen | branże przemysłowe |
herstellen | produkować |
hoch spezialisierte Machinen | wysoko wyspecjalizowane maszyny |
der Turbogenerator | turbogenerator |
der Schiffsmotor | silnik statku |
Geräte aus dem anderen Bereich | urządzenia z innej branży |
angesiedelt sein | umiejscowiony |
exportorientiert | zorientowany na eksport |
überwiegen | przeważać |
in der Minderzahl sein | stanowić mniejszość |
der Nahrungsmittelkonzern | koncern produktów żywnościowych |
100 Personen beschäftigen | zatrudniać 100 osób |
als etw tätig sein | pracować jako |
die führenden Produzenten von Pharmazeutika und chemischen Erzeugnissen | wiodący producenci farmaceutyków i produktów chemicznych |
der Pharmakonzern | koncern farmaceutyczny |
Produktion ins Ausland verkaufen | sprzedawać produkty za granicę |
ein reger Dienstleistungssektor hat sich entwickelt | rozwinął się wzmożony sektor usług |
Banken | banki |
Versicherung | ubezpieczenie |
Rückversicherung | reasekuracja |
einen fruchtbaren Boden finden | znaleźć żyzną glebę-dobre miejsce |
das liberale Wirtschaftssystem | liberalny system gospodarczy |
die politische Stabilität | stabilność polityczna |
die enge Verflechtung mit ausländischen Volkswirtschaften | ścisła współzależność z gospodarkami zagranicznymi |
tragende Säule der Wirtschaft | filar gospodarki |
die Währung | waluta |
stabile Währung | stabilna waluta |
gezählt zu etw werden | być zaliczanym do |
Offshore Privat Banking- die grenz überschreitende Vermögensverwaltung für Privatkunden | transgraniczne zarządzanie aktywami detalicznymi |
den Spitzenplatz belegen | zajmować czołowe miejsce |
verwalten | zarządzać czymś (majątkiem) |
das Privatvermögen | majątek prywatny |
das Herkunftsland | kraj pochodzenia |
investieren | inwestować |
zweitgrößte | drugi co do wielkości |
der Anteil an der Weltproduktion | udział w światowej produkcji |
wertmäßig betragen | wynosić pod względem wartości |
sich spiegeln in etw | odbijać się w |
etw kennzeichnen | charakteryzować, cechować |
die Einnahmequelle | źródło dochodów |
die Einnahmen von | dochody od (np.turystów) |
das Kulturland | kultivierter, bebauter Boden |
sich ansiedeln | sich niederlassen- zamieszkać na stałe |
überwiegen | bedeutender sein als etwas anderes |
rege | lebhaft |
das Vermögen | der Reichtum, der Besitz |
verwalten | etwas (verantwortlich) leiten |
die Herkunft | die Abstammung |
zu etw beitragen | przyczynić się do |
die Landwirtschaft | rolnictwo |
das Bankwesen, das Banking | bankowość |