das Blut	krew
der Nährstoff	substancja odżywcza
das Blut als Spediteur für Nährstoffe	krew jako spedytor substancji odżywczych
die Mahlzeit	posiłek
nach einer Mahlzeit	po posiłku
strömen	płynąć
in den Dünndarm strömen	płynąć do jelita cienkiego
wertvoll	cenny, wartościowy
aufnehmen	wchłaniać
die wertvollen Nährstoffe aufnehmen	wchłaniać cenne substancje odżywcze
im Körper verteilen	rozprowadzać po ciele
der Zucker	cukier
die Kohlenhydrate	węglowodany
die Fetten	tłuszcze
die Vitamine	witaminy
die Mineralstoffe	składniki mineralne
die Spurenelemente	pierwiastki śladowe
des Eisen	żelazo
das Calcium	wapń
das Benzin zum Fahren brauchen	potrzebować benzyny do jazdy
den Brennstoff benötigen	potrzebować paliwa
das Auto	samochód
der Körper	ciało
zwar	wprawdzie
in Form von Glukose und Fett	w formie glukozy i tłuszczu
aus langen Zuckerketten entstehen	powstawać z długich łancuchów cukru
über spezielle Transportkanäle aufnehmen	wchłaniać przez specialne kanały transportowe
ins Blut abgeben	oddać do krwi
etwa zwei drittel	prawie dwie trzecie
verbrennen oder verbauen	spalić lub przebudować
der Rest	reszta
in der Leber als Glykogen speichern	gromadzić w wątrobie w postaci glikogenu
in Fett umwandeln	zamienić w tłuszcz
schon kurze Zeit nach einer Mahlzeit	już w krótkim czasie po posiłku
der Blutzuckerspiegel	poziom cukru we krwi
seine Ausgangswerte erreichen	osiągnąć swoją wartość wyjściową
von ... bis ... Milligramm pro Deziliter Blut	od ... do ... miligramów na decylitr krwi
jedoch	jednakże
erhöhter Wert für viele Stunden	zwiększona wartość przez wiele godzin
zumeist	zwykle
der Diabetes	cukrzyca
auf Typ-2-Diabetes hindeuten	wskazywać na cukrzycę typu 2
das Hormon Insulin	hormon insulina
der Türöffner an den Körperzellen für Glukose	"otwieracz drzwi" do komórek ciała dla glukozy
nicht richtig wirken	nie działać prawidłowo
der Weg des Fettes	droga tłuszczy
als Baumaterial und Brennstoffreserve dienen	służyć jako materiał budulcowy i rezerwa do spalenia
unter anderem	przede wszystkim
den Nachteil haben	mieć wadę
sich im wässrigen Blut oder in der Lympha schlecht lösen	źle się rozpuszczać w wodnistej krwi lub w limfie
letztlich	ostatecznie, w końcu
zunächst	najpierw
die Gallensalze	sole żółciowe
die Nahrung	pożywienie
das Fett aus der Nahrung lösen	rozpuszczać tłuszcz z pokarmu
in die Dünndarmzellen gelangen	przybyć do komórek jelita cienkiego
wasserlösliche Kügelchen - Chylomikronen formen	uformować rozpuszczalne w wodzie kuleczki - chylomikrony
sogenannt	tak zwany
über Lymphbahnen ins Blut schwimmen	płynąć przez naczynia limfatyczne do krwi
einen Teil ihrer Fette - Triglyceride geben	oddać część swojego tłuszczu - triglicerydy
in Fettdepots oder zur Energiegewinnung an die Muskulatur	do zapasu tłuszczu lub do pozyskiwania energii w mięśniach
bei leichten Ausdauertraining das Fett verbrennen	spalać tłuszcz podczas lekkiego treningu wytrzymałościowego
das Cholesterin aus der Nahrung	cholesterol z pokarmu
in Chylomikronen zur Leber gelangen	przybyć w chylomikronach do wątroby
mit speziellen Proteinen wieder auf die Reise geschickt werden	zostać wysłanym znów w podróż specialnymi białkami
an Low-Density-Lipoprotein gebundes Cholesterin	cholesterol połączony z LDL
arteriosklerotischen Ablagerungen verursachen	powodować powstawanie złogów
Blutfluss behindern	utrudniać przepływ krwi
zu den Herz-Kreislauf-Krankheiten führen	prowadzić do chorób serca i krążenia
High-Density-Lipoprotein	HDL
Cholesterin aus dem Gewebe wegschaffen	eliminować cholesterol z tkanek
das Verhältnis von LDL zu HDL - vier zu eins	stosunek LDL do HDL - 4 do 1
günstig	korzystny
sich Cholesterinwerte testen und erläutern lassen	pozwolić zbadać i zinterpretować wartość cholesterolu
hin und wieder	od czasu do czasu
zur Sicherkeit	dla pewności, bezpieczeństwa
mit Fett-Transportern Vitamine befördern	transportować witaminy transporterami tłuszczu
ebenso	też
sich schlecht (wie Fette) im Blut lösen	źle się rozpuszczać (jak tłuszcze) we krwi
fettige Vitamine A, D, E, K	tłuszczowe witaminy A, D, E, K
die Vorstufe von Vitamin A - Betacaroten	prekursor witaminy A - betakaroten
beziehungsweise	albo
im Prinzip	w zasadzie
wie Transprot des Fettes läufen	przebiegać jak transport tłuszczy
genauso	tak samo
die Gegenwart von Fett und Galle im Darm	obecność tłuszczu i żółci w jelicie
die Aufnahme fördern	wspomagać wchłanianie
Gemüse mit ein wenig Fett essen	jeść warzywa z małą ilością tłuszczu
Lebererkrankungen	schorzenia wątroby
nicht genug Galle in den Darm	niewystarczająca ilość żółci w jelicie
fließen	płynąć
Mangel an fettlöslichen Vitaminen	niedobór witamin rozpuszczalnych w tłuszczach
unter anderem	przede wszystkim
gut in Wasser aufzulösen Vitamine B, C	dobrze rozpuszczalne w wodzie witaminy B, C
den Übergang in die Dünndarmzellen ermöglichen	umożliwiać przejście do komórek jelita cienkiego
die Transportkanäle	kanały transportowe
sich betätigen	trudnić się
Vitamin C als Transporthelfer	witamina C jako pomocnik w transporcie
die Aufnahme von Eisen im Dünndarm erleichtern	ułatwiać wchłanianie żelaza do jelita cienkiego
im Übringen	poza tym, dodatkowo
Produktion roter Blutkörperchen	produkcja erytrocytów
Eisen in die Darmzellen transoportieren	transportować żelazo do komórek jelita
der Transporter von Eisen - Transferrin	transporter żelaza - transferyna
mit dem Blutstrom transportieren	transportować z prądem krwi
zu den Orten des Verbrauchs oder zu Eisenspeichern	do miejsc zużycia lub magazynowania
die Leber	wątroba
die Milz	śledziona
in der Leber oder Milz	w wątrobie lub śledzionie
Eisen aus Lebensmitteln tierischen Ursprungs	żelazo z żywności pochodzenia zwierzęcego
besonders gut aufnehmen	wchłaniać szczególnie dobrze
vegetarisch leben	być wegetarianinem
Wirsing	kapusta włoska
die Bohne	fasola
die Erbse	groch
die Weizenkleie	otręby
die Zitrusfrüchten	owoce cytrusowe
zum Nachtisch	na deser
als Calciumsalz oder mit Eiweiße transportiert werden	być transportowanym jako sól wapniowa lub z białkami
zwar	wprawdzie
durch die Knochen und in der Muskulatur gebraucht sein	być używanym przez kości i w mięśniach
in Milch und Milchprodukten (z.B. in Hartkäse) stecken	tkwić w mleku i produktach mlecznych (np. w twardym serze)
behinderte Aufnahme	niepełnosprawne wchłanianie
durch Vitamin-D-Mangel	przez niedobór witaminy D
durch ein Übermaß an gesättigten Fettsäuren	przez nadmiar nasyconych kwasów tłuszczowych
durch Oxalsäure	przez kwas szczawiowy
beispielweise	przykładowo
der Rhabarber	rabarbar
der Spinat	szpinak
das Brot	chleb
die Kartoffeln	ziemniaki
enthalten	zawierać
sich ernähren	odżywiać się
bei normaler Ernährung	przy normalnym odżywianiu
keine Sorgen machen	nie przejmować się
der Gehalt von Mineralstoffen testen	badać zawartość soli mineralnych
bei Erkrankungen	w chorobach
die Blutarmut	niedokrwistość
der Tumor	guz
das Rheuma	reumatyzm
die Darmentzündung	zapalenie jelita
die Hautbeschwerden	dolegliwości skórne
der Haarausfall	wypadanie włosów
die Krankenkasse	kasa chorych
allerdings	jednakże
bei einem eindeutigen Verdacht von Mineralstoffmangel zahlen	płacić przy jednoznacznym podejrzeniu niedoboru soli mineralnych
Mineralstoffe im Blut analysieren lassen	analizować sole mineralne we krwi
sicherlich	niewątpliwie
ältere Menschen	starsi ludzie
Menschen nach Operationen	ludzie po operacjach
routinemäßig untersuchen	badać rutynowo
verlässlich	niezawodny
mehrmals	wielokrotnie
in Abständen messen	mierzyć w odstępach
unterschiedlich	różny
gelten	być ważnym
überhaupt	w ogóle
finden nach	szukać
die Schwermetallsalze	sole metali ciężkich
das Thallium	tal
das Rattengift	trucizna na szczury
aus dem Osten importieren	importować ze wschodu
die Vergiftungen	zatrucia
zu tun haben	mieć do czynienia
Cadmium	kadm
Blei	ołów
die Klärschlämme	osady ściekowe
die Nahrungskette	łańcuchy pokarmowe
die Kunstdüngemittel	nawozy sztuczne
offenbar	widocznie
weswegen	dlaczego
verbreitet	rozpowszechniony